Zwolnienie chorobowe – czyli zwolnienie lekarskie wystawiane w sytuacji, gdy masz problemy ze zdrowiem – przysługuje każdej osobie zatrudnionej na umowie o pracę. Możesz z niego skorzystać także wówczas, gdy pracujesz w ramach umowy-zlecenia i zdecydujesz się opłacać składki na ubezpieczenie zdrowotne. Jakie zasady rządzą pójściem na tzw. L4? W jaki sposób z niego skorzystać i kto płaci za zwolnienie chorobowe pracownika? Przeczytaj – a rozwiejemy wszelkie Twoje wątpliwości!
Czego dowiesz się z tego artykułu?
• Jak dostać zwolnienie lekarskie?
• Zwolnienie lekarskie elektroniczne – jak to działa?
• Zwolnienie elektroniczne – jak sprawdzić, czy jest w systemie?
• Kto płaci za „L4”?
• Prezenteizm – szukanie sposobów na uniknięcie zwolnienia lekarskiego
Jak dostać zwolnienie lekarskie?
Zacznijmy do spraw podstawowych: osoba chora powinna bezwzględnie zająć się swoim zdrowiem i unikać ewentualnego rozprzestrzeniania choroby (jeśli jest ona zakaźna). Pracownik objęty ubezpieczeniem zdrowotnym może otrzymać zaświadczenie lekarskie o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby. Dostaniesz je również w sytuacji, gdy musisz sprawować opiekę nad chorym członkiem rodziny. Jeśli kłopoty ze zdrowiem ma Twoja pociecha, otrzymasz zwolnienie lekarskie na dziecko.
| 8 uprawnień pracowniczych związanych z rodzicielstwem
Dokument ten wystawia Ci lekarz. Może to zrobić sam lub upoważnić do tego swojego asystenta medycznego. Najpierw jednak musi przeprowadzić bezpośrednie badanie stanu zdrowia – Twojego jako osoby ubezpieczonej lub członka rodziny, którym ewentualnie będzie trzeba się zaopiekować. W czasie pandemii koronawirusa dopuszczalne jest też wystawienie zwolnienia na podstawie teleporady. W ramach badania specjalista ustali, czy wymagasz leczenia i związanej z tym przerwy od pracy. Pamiętaj, że choroby coraz częściej dotykają nie tylko naszego ciała – jeśli jesteś w złej kondycji psychicznej, możesz także otrzymać zwolnienie od psychiatry. Problemy psychiczne to jedna z większych współczesnych bolączek!
| Depresja – choroba XXI wieku i temat tabu w pracy
Zwolnienie lekarskie elektroniczne – jak to działa?
Warto wiedzieć, że obecnie zwolnienia chorobowego zasadniczo nie wystawia się w formie papierowej. Od 1 grudnia 2018 roku lekarz wypełnia je w formie elektronicznej (to tzw. e-ZLA). Wciąż można też się spotkać z określeniem „L4” – tak bowiem brzmiała dawna nazwa tego formularza. Pamiętaj jednak, że nie funkcjonuje ona już w oficjalnym obiegu, ma jedynie charakter potoczny.
| Zmiany w zwolnieniach lekarskich w 2018 r.
Jeśli wyrazisz chęć otrzymania wydruku zwolnienia elektronicznego, wówczas lekarz ma obowiązek Ci to zapewnić. Nie zwalnia go to jednak z konieczności wypełnienia formularza online. Tak czy owak, Ty sam nie musisz już samodzielnie dostarczać druku do swojego pracodawcy. Gdy lekarz wypisze Ci e-ZLA, informacja o Twoim zwolnieniu chorobowym zostanie automatycznie przekazana do ZUS-u i do zatrudniającej Cię firmy.
Zwolnienie elektroniczne – jak sprawdzić, czy jest w systemie?
Jeśli jesteś człowiekiem z natury nieufnym, być możesz będziesz chciał się upewnić, czy Twoje lekarskie zwolnienie elektroniczne na pewno zostało zarejestrowane w systemie. Jak to sprawdzić? Nic prostszego! Podgląd wszelkich Twoich e-zwolnień znajdziesz na swoim Internetowym Koncie Pacjenta. Zobaczysz tam też m.in. wystawione dla Ciebie skierowania czy recepty elektroniczne.
Z kolei pracodawca widzi Twoje zwolnienie w swoim profilu na platformie usług elektronicznych (PUE) prowadzonej przez ZUS. Dobrze jednak przy tym wiedzieć, że nie ma on wglądu w kod choroby, która stanowiła podstawę do przyznania Ci „L4” (kod jest dostępny dla ZUS-u).
Kto płaci za „L4”?
Kiedy przebywasz na zwolnieniu lekarskim i jesteś objęty ubezpieczeniem, przysługuje Ci wynagrodzenie chorobowe, a następnie zasiłek chorobowy. Warunkiem korzystania z płatnego zwolnienia lekarskiego jest opłacana składka chorobowa. Ma ona charakter obowiązkowy dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Jeśli pracujesz na podstawie umowy-zlecenia, możesz się zdecydować na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe.
| 3 powody, dla których pracodawca może zwolnić Cię w czasie chorobowego
Prawo do pobierania wynagrodzenia lub zasiłku chorobowego przysługuje zasadniczo tym osobom, które nieprzerwanie podlegały ubezpieczeniu przez okres minimum:
- 30 dni – dla pracowników etatowych,
- 90 dni – dla zleceniobiorców.
Istnieją jednak pewne odstępstwa od tej zasady. Sprawdź szczegółowe informacje o zwolnieniach chorobowych w pierwszym miesiącu pracy!
Wysokość wynagrodzenia chorobowego i zasiłku chorobowego zależy od przyczyny nieobecności. W większości wypadków kwota ta wynosi 80% wysokości wynagrodzenia. A kto płaci za zwolnienie lekarskie? Początkowo obowiązek ten leży po stronie pracodawcy, potem jednak – gdy zwolnienie się przedłuża – przechodzi on na ZUS.
| Utrata zasiłku chorobowego – kiedy i dlaczego?
A zatem: wynagrodzenie chorobowe przysługuje pracownikowi przez pierwsze 33 dni choroby w ciągu roku kalendarzowego (w przypadku pracowników powyżej 50. roku życia okres ten wynosi 14 dni) i wypłaca je pracodawca. Z kolei zasiłek chorobowy przysługuje pracownikowi od 34. dnia choroby (analogicznie: od 15. u pracowników w wieku ponad 50 lat) i wypłaca go ZUS (ewentualnie dalej pracodawca, ale tylko w sytuacji, gdy zgłasza do ubezpieczenia co najmniej 20 osób).
Dowiedz się wszystkiego o wysokości zasiłków chorobowych!
Prezenteizm – szukanie sposobów na uniknięcie zwolnienia lekarskiego
Na koniec pokusimy się o pewną przestrogę. Zacznijmy od powtórzenia tego, o czym wspomnieliśmy na początku tekstu: osoba chora powinna zająć się swoim zdrowiem – dać organizmowi szansę na wyleczenie się i odpowiednią regenerację. Być może dla niektórych brzmi to banalnie, jednak wcale nie dla wszystkich. Coraz bardziej powszechne staje się bowiem unikanie zwolnienia lekarskiego przez pracowników – tak aby nie opuszczać dni w pracy.
| Zwolnienie lekarskie a prawa pracownika
Zjawisko doczekało się nawet swojej nazwy – to tzw. prezenteizm. Osoby unikające pójścia na zwolnienie lekarskie mogą to robić z powodu obawy przed utratą zatrudnienia lub w wyniku źle pojętego (wyolbrzymionego do przesady) poczucia odpowiedzialności za swoje obowiązki zawodowe. Warto jednak podkreślić, że nie jest to słuszne postępowanie. Oczywiście nie ma co przesadzać i z każdym małym katarem iść od razu na zwolnienie. Jeśli jednak dopada Cię naprawdę złe samopoczucie i masz objawy choroby – nie unikaj wizyty u lekarza.
| 5 sygnałów, że warto udać się do lekarza
Po pierwsze: odkładanie leczenia na później z myślą „może jakoś samo mi przejdzie” utrudnia i spowalnia proces zdrowienia. Po drugie: gdy przychodzisz chory do pracy, możesz narażać inne osoby na to, że zaraz one też się rozchorują. Ponadto organizm potrzebuje dużo sił, by np. walczyć z infekcją – nie należy go więc zbytnio przeciążać poprzez wykonywanie obowiązków służbowych. Przy złym samopoczuciu zazwyczaj i tak nie jesteś w stanie pracować z normalną efektywnością, a wręcz nietrudno wtedy o popełnienie jakiegoś błędu. Warto więc naprawdę dobrze się zastanowić, czy zdrowie Twoje i Twoich współpracowników jest warte tego, by rezygnować ze zwolnienia lekarskiego. Naszym zdaniem – zdecydowanie nie. Dbaj o siebie!