Twój pracodawca powinien zapewnić bezpieczne stanowiska pracy. Jako pracownik możesz odmówić wykonywania zadań, gdy panujące warunki stwarzają ryzyko dla Twojego zdrowia lub życia. W takiej sytuacji zachowujesz prawo do otrzymania wynagrodzenia. Obowiązkiem pracownika jest zgłoszenie do inspekcji pracy łamania przepisów BHP przez pracodawcę.
Obowiązki pracodawcy w zakresie BHP
Zasady BHP określone są w Kodeksie pracy oraz regulaminie zakładowym. Natomiast pracownik ma obowiązek stosować się do zaleceń w kwestii sposobu obsługi maszyn, postępowania w sytuacjach zagrożenia itp.
Zadaniem pracodawcy jest dbanie o zdrowie oraz życie zatrudnionych w firmie osób. Oprócz zagwarantowania warunków i stanowisk pracy spełniających wymogi BHP, Twój szef ma obowiązek kierować pracowników na okresowe badania do lekarza medycyny pracy.
Przepisy BHP – najczęściej zadawane pytania
Przepisy BHP w pracy
Prawa pracownika to m.in.:
- prawo do odmowy wykonania polecenia służbowego łamiącego przepisy BHP – gdy z winy pracodawcy, przełożonego lub osób trzecich w miejscu pracy doszło do złamania zasad BHP, to pracownik ma prawo odmówić wykonywania poleceń. Zatrudniona osoba zachowuje prawo do otrzymania wynagrodzenia za czas pozostawania w zakładzie pracy;
- oddalenie ze stanowiska pracy lub opuszczenie zakładu w sytuacji zagrażającej zdrowiu lub życiu – podczas pożaru, awarii instalacji elektrycznej lub wycieku gazu masz prawo do ochrony swojego zdrowia i opuszczenia stanowiska lub zakładu pracy. Za czas niewykonywania zadań z przyczyn niezależnych od pracownika należy się wypłata wynagrodzenia;
- odmowa wykonania pracy w przypadku obniżonej sprawności psychofizycznej – gdy polecenie służbowe wymaga dużej siły fizycznej lub sprawności umysłowej, a z przyczyn niezależnych od siebie nie jesteś w stanie sprostać zadaniu, to możesz odmówić aktywności;
- wnioskowanie do pracodawcy w sprawie usunięcia zagrażających życiu lub zdrowiu usterek w miejscu pracy – pracownicy mają możliwość zgłaszania nowo powstałych usterek lub awarii, np maszyn przemysłowych. Można wnioskować do pracodawcy również o zastosowanie dodatkowych zabezpieczeń.
Podstawowe obowiązki pracodawcy w zakresie BHP
Obowiązki zatrudnionych osób
Zasady BHP rodzą obowiązki również wobec pracowników, m.in.:
- znajomość przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy;
- wykonywanie poleceń służbowych zgodnie z wymogami BHP;
- obsługiwanie sprzętu firmowego i maszyn zgodnie z przeznaczeniem
- używanie odzieży ochronnej – np. fartuchów, kombinezonów, ochronnego obuwia czy kasków i gogli;
- wykonywanie badań lekarskich – wstępnych, okresowych, kontrolnych oraz stosowanie się do zaleceń lekarza medycyny pracy;
- informowanie pracodawcy o usterkach, awariach lub innych sytuacjach niezgodnych z zasadami BHP;
- zgłoszenie do inspekcji pracy łamania zasad BHP przez pracodawcę – gdy Twój szef nie stosuje zasad BHP w miejscu pracy, nakazuje pracownikom wykonywanie obowiązków w wątpliwych warunkach, to obowiązkowo powinieneś zgłosić sprawę do inspekcji pracy.