Manipulują, deprecjonują, ośmieszają, plotkują – repertuar toksycznych zachowań wampirów emocjonalnych jest szeroki i wywiera destrukcyjny wpływ na otoczenie. Takie osoby czerpią satysfakcję z poniżania innych i uprzykrzania im życia. Czy ofiara jest bezbronna? Zdecydowanie nie! Ważne, by przyjąć asertywną postawę i rozpoznawać manipulacyjne gry oraz inne negatywne zachowania.
Co leży u podstaw wampiryzmu energetycznego? Niskie poczucie własnej wartości, ze względu na które wampir energetyczny nie potrafi w zdrowy sposób zaspokajać swoich potrzeb psychicznych. Jest to osoba, która prawdopodobnie doświadczyła deficytów w dzieciństwie i przez to nigdy nie osiągnęła dojrzałości emocjonalnej. Nie umie uzupełniać własnych zasobów, przebywając z przyjaciółmi, odpoczywając w samotności itd., dlatego czerpie z rezerw innych ludzi. Im gorzej czuje się „ofiara”, tym lepsze samopoczucie wampira. Jeśli masz wpływ na wybór osób, którymi otaczasz się w życiu zawodowym, unikaj wampirów energetycznych. Nie zawsze jednak można decydować, z kim się pracuje… Co wtedy?6 toksycznych zachowań w miejscu pracy
Jak radzić sobie z wampirem?
Choć przebywanie w towarzystwie toksycznej osoby bywa szkodliwe, można uodpornić się na negatywne zachowania. Aby nie paść ofiarą manipulacji:
- Zdobywaj wiedzę psychologiczną
Im więcej wiesz na temat wampirów emocjonalnych, tym łatwiej rozpoznasz niepokojące sygnały. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu merytorycznemu będziesz również wiedział, jak reagować. Pozycje literackie, z którymi warto się zapoznać, to np.:
- Wampiry emocjonalne, autor: Albert J. Bernstein
- Żyj lepiej, kochaj mądrzej, autorzy: Philip Zimbardo, Rosemary Sword
- Toksyczni ludzie, autor: Lillian Glass
Informacje możesz czerpać nie tylko z książek, ale również z filmów zamieszczanych np. w serwisie YouTube. Warto zapoznać się treściami publikowanymi na kanałach Kasi Sawickiej lub Hani Sywuli, które zajmują się psychoedukacją.
- Obserwuj zachowania i reakcje
Współpracownik interpretuje Twoje neutralne zachowania jako atak, stale stawiając się w roli poszkodowanego i wpędzając Cię w poczucie winy? A może nieustannie Cię krytykuje, uderzając w najczulsze punkty i wykorzystując Twoje słabości przeciwko Tobie? Czasami wampiry emocjonalne prowokują kłótnie i umyślnie tworzą negatywną atmosferę. Osoba, która pada ofiarą takich ataków, może z czasem uwierzyć w swoją „winę” oraz w to, że złośliwa krytyka jest uzasadniona. Warto spokojnie analizować takie oskarżenia i oddzielać kłamstwa od faktów.
- Nie zmieniaj świata, zmieniaj siebie
Ważne, by w relacji z wampirem emocjonalnym dbać przede wszystkim o własne dobro. Jeśli nie masz odpowiedniego przygotowania, nie staraj się za wszelką cenę pomóc takiej osobie. W przeciwnym razie nie tylko nie osiągniesz celu, ale i sam ucierpisz. Buduj zdrowe poczucie własnej wartości i naucz się wyznaczać granice. Pracując nad sobą, osiągniesz znacznie lepsze rezultaty, niż starając się zmienić postawę osób z Twojego otoczenia.
6 toksycznych zachowań w miejscu pracy
- Bądź asertywny i reaguj na bieżąco
Wampir emocjonalny może zachowywać się agresywnie lub histeryzować, aby osiągnąć określone korzyści, np. podporządkować Cię sobie itd. Nie pozwól wciągnąć się w takie „rozgrywki”. Poczekaj, aż rozmówca się uspokoi. Dopiero wtedy zacznij rozmowę. Tak w jednym z wpisów radzi Dorota Filipiuk – psycholog biznesowy, certyfikowany trener i coach oraz autorka bloga:
Jeśli więc ktoś sprawia Ci przykrość swoim zachowaniem, spokojnie daj mu informację zwrotną, jak się czujesz, kiedy w taki sposób się wobec Ciebie zachowuje. (…) Skup się na pojedynczym zachowaniu tej osoby: „jest mi przykro, kiedy w towarzystwie wypominasz mi przykre sytuacje z mojej przeszłości. Proszę, abyś tego nie robił”.
Asertywność w życiu zawodowym – dlaczego jest ważna?
- Szukaj wsparcia
Przebywając przez dłuższy czas w towarzystwie wampira emocjonalnego, możesz przyzwyczaić się do jego negatywnych zachowań, a nawet zacząć je akceptować. Aby zachować równowagę, warto np. konsultować się z postronnymi obserwatorami: współpracownikiem, przełożonym, psychologiem, mentorem itd. Osoba, która przygląda się sytuacji „z zewnątrz”, widzi znacznie więcej niż ktoś, kto jest zaangażowany emocjonalnie i przyzwyczajony do negatywnych zachowań wampira emocjonalnego.
- Zerwij toksyczną relację
Jeśli czujesz, że nie potrafisz wyznaczyć granic, a relacja z toksyczną osobą wywiera na Ciebie destrukcyjny wpływ, zerwij kontakt. Możesz np. poprosić o przeniesienie na inne stanowisko lub do innego działu albo poszukać nowego miejsca zatrudnienia. Aby podobna sytuacja się nie powtórzyła, warto przeanalizować jej przebieg, nazwać swoje błędy i pracować nad sobą.