Urlop wypoczynkowy to uprawnienie, które przysługuje osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę. To, czy pracownik powróci do firmy zadowolony i zmotywowany, czy jeszcze bardziej zmęczony i zniechęcony, często zależy od sposobu spędzenia wolnego czasu. Taki wypoczynek może poprawić samopoczucie i dodać energii. Sprawdź, ile urlopu przysługuje Ci w ciągu roku, i poznaj kilka pomysłów na aktywne wakacje.
Czego dowiesz się z artykułu?
• Urlop wypoczynkowy – akty prawne, które go gwarantują
• Jak wyliczyć urlop wypoczynkowy?
• Wniosek o urlop wypoczynkowy – kiedy nabywasz prawo do wolnego w pracy?
• Urlop wypoczynkowy: Kodeks pracy a wolne na zleceniu i umowie o dzieło
• Pomysł na urlop – jak spędzić aktywnie wakacje?
Urlop wypoczynkowy – akty prawne, które go gwarantują
Jak śledzić na bieżąco zmiany dokonywane w prawie pracy? Aktualna treść Kodeksu pracy oraz niektóre informacje o ważnych zmianach są publikowane w odpowiedniej zakładce na stronie Państwowej Inspekcji Pracy. Bardziej obszernym źródłem wiedzy jest jednak Internetowy System Aktów Prawnych, a konkretnie podstrona poświęcona Kodeksowi pracy. Poza ujednoliconym tekstem znaleźć tu można również treść każdego aktu zmieniającego prawo od 1974 roku. Odszukanie informacji o urlopie wypoczynkowym może być jednak dość czasochłonne, dlatego bieżące dane najprościej można znaleźć na stronie PIP w zakładce URLOPY.
| Najczęstsze pytania o urlop wypoczynkowy
Jak wyliczyć urlop wypoczynkowy?
Wybierasz się na urlop wypoczynkowy? Ile dni możesz wykorzystać na wolne w ciągu roku? Jasno określają to zapisy ustawy zasadniczej, czyli Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (art. 66). Urlop wypoczynkowy nie jest zwykłym przywilejem, ale uprawnieniem osobistym. Tak sformułowany zapis sprawia, że pracownik nie może zrzec się ani przenieść tego prawa na drugi podmiot. Wysokość urlopu wypoczynkowego, a mówiąc bardziej precyzyjnie – jego wymiar – określają przepisy zawarte w Kodeksie pracy. Czas trwania urlopu zależy od stażu pracy pracownika i wynosi odpowiednio:
• 20 dni, jeśli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat;
• 26 dni, jeśli pracownik jest zatrudniony dłużej niż 10 lat.
| Kto ustala terminy urlopów wypoczynkowych?
Wniosek o urlop wypoczynkowy – kiedy nabywasz prawo do wolnego w pracy?
Do stażu pracy wliczają się wszystkie okresy zatrudnienia, niezależnie od wystąpienia ewentualnych przerw. W pierwszym roku pracy uzyskujemy prawo do urlopu wypoczynkowego za każdy przepracowany miesiąc. Dlatego pracownikowi zatrudnionemu przez 3 pełne miesiące przysługuje 5 dni wolnych. Wspomniane wyżej 10 lat, które uprawnia do uzyskania dłuższego urlopu, jest liczone w szczególny sposób. Nie jest to jedynie okres przepracowany w miejscu aktualnego zatrudnienia, ale cały czas, w którym osoba była pracownikiem zgodnie z przepisami Kodeksu pracy. Rodzaje urlopów i ich wymiar uzależnione są też od czasu poświęconego na ukończenie szkół zawodowych, średnich, policealnych oraz wyższych. Konkretny przelicznik można znaleźć TUTAJ.
| Telefon służbowy na urlopie – odbierać czy nie odbierać?
Kwestia „dni urlopu a lata pracy” jest trudna do uchwycenia, ponieważ prawo pracy dość często się zmienia. Na szczęście modyfikacje rzadko wprowadzają rewolucyjne zapisy. Wyjątkiem może być na przykład nowelizacja z 1 stycznia 2004 roku, która przyniosła dużą zmianę dotyczącą okresu przyznawania prawa do urlopu wypoczynkowego. Mówi ona m.in. o tym, że pracownik nabywa prawo do urlopu już od chwili podpisania umowy (po 1/12 ustawowego okresu w każdym kolejnym miesiącu). Wcześniej nabywał to prawo dopiero po 6 miesiącach.
| Urlop wypoczynkowy na umowie-zleceniu? Zasady i wyjątki
Urlop wypoczynkowy: Kodeks pracy a wolne na zleceniu i umowie o dzieło
Prawo do urlopu wypoczynkowego jest prawem pracowniczym. To natomiast, kto jest pracownikiem, a kto nie, wynika z przepisów Kodeksu pracy. Pracownikiem nie będzie np. zleceniobiorca, czyli osoba zatrudniona na umowę-zlecenie, ani też wykonawca dzieła. Inaczej jest w wypadku zatrudnienia na umowę o pracę (na czas nieokreślony lub określony). Tutaj mamy już do czynienia z wykonywaniem określonego rodzaju pracy pod kierownictwem pracodawcy, w wyznaczonym przez niego miejscu i czasie. Z takimi obowiązkami wiążą się również prawa, a wśród nich prawo do wypoczynku. Inne umowy, które są podstawą stosunku pracy to:
• umowa na okres próbny,
• umowa na zastępstwo,
• umowa na czas wykonywania określonej pracy.
| Wybierasz się na urlop? Przeczytaj książki o tym, jak się odstresować
Pomysł na urlop – jak spędzić aktywnie wakacje?
Pomysł na aktywny urlop to zawsze dobry sposób na spędzenie wolnego czasu od pracy i złapanie oddechu od codziennych spraw. Jeśli już wiesz, ile urlopu wypoczynkowego Ci przysługuje, złożyłeś wniosek do przełożonego i otrzymałeś jego akcept – czas rozpocząć planowanie! Oto kilka pomysłów na udane wakacje!
- Turystyka rowerowa
Infrastruktura rowerowa w Polsce z każdym rokiem się rozbudowuje, dzięki czemu można bezpiecznie przemierzać kolejne województwa. Co ważne, wcale nie musisz ograniczać się tylko do naszego kraju. Zaplanuj np. rajd rowerowy po Europie. Choć wymaga to właściwego przygotowania, wrażenia wynagradzają trud włożony w organizację wyprawy pełnej przygód.
- Turystyka górska
Urlop w górach to doświadczenie, które wywołuje fizyczne zmęczenie, a jednocześnie pozwala się wyciszyć i uspokoić. Daje także możliwość pokonywania własnych barier i kontemplowania widoków, które zapierają dech w piersiach. Właściwe przygotowanie kondycyjne i zgromadzenie podstawowego sprzętu – to czynniki, które sprawiają, że wyprawa w Alpy, Tatry czy Karkonosze będzie dla Ciebie czystą przyjemnością.
- Wakeboarding
Wakeboarding to sport wodny wyzwalający adrenalinę. Deska, na której się stoi, przywiązana jest liną do motorówki. Twoje zadanie będzie polegać na utrzymaniu równowagi. Jest jednak małe utrudnienie – łódka mknie z dużą prędkością po powierzchni wody. Ci, którzy są bardziej doświadczeni, potrafią wykonywać widowiskowe akrobacje, czego życzymy również Tobie!
- Rafting
Dawkę adrenaliny mogą też dostarczyć spływy rzeczne. Dodatkowo pomagają zapomnieć o codziennych stresach i napięciach. Przemierzanie rwącej rzeki kajakiem, pontonem czy tratwą to niesamowita przygoda, która może trwać znacznie dłużej niż jeden dzień.
- Survival
Konieczność przetrwania w lesie, podczas gdy posiada się wyłącznie mapę, scyzoryk oraz kilka innych, podstawowych przedmiotów, to fantastyczne przeżycie. Wyjazdy survivalowe uczą pokonywania własnych barier i… pozwalają docenić dostęp do bieżącej wody i elektryczności. Jeśli masz ochotę na taki obóz przetrwania, wystarczy poszukać firm, które oferują tego typu atrakcje. A może sam zorganizujesz sobie biwak na łonie natury i spędzisz kilka dni odcięty od social mediów i cywilizacji? Taki detoks zawsze dobrze robi!
- Kurs żeglarski
Podczas urlopu możemy zdobywać nowe umiejętności, a nawet uprawnienia, jak np. patent żeglarski. Kilkudniowy kurs na Mazurach, podczas którego mieszka się w łodzi z grupą nieznanych sobie ludzi, to świetne doświadczenie. Życie na łajbie uczy pracy zespołowej i pozwala zawiązać nowe znajomości. Zatem… ahoj przygodo!