Praca – wykonywana w ramach umowy o dzieło - nie wymaga nadzoru kierownictwa. Pracownik sam ustala godziny i czas pracy oraz sposób realizacji usługi lub wytworzenia produktu. Wynagrodzenie ustalane jest odgórnie przez zleceniodawcę dzieła.
Umowa o dzieło a przepisy prawne
Umowa o dzieło regulowana jest przepisami kodeksu cywilnego. Wykonawca dzieła podejmuje się realizacji określonej usługi lub przedmiotu. Za pracę nie obowiązuje wynagrodzenie minimalne – stawkę ustala odgórnie pracodawca.
Umowa o dzieło – jak powinna wyglądać?
Umowa o dzieło – warunki pracy
O czym należy pamiętać, podpisując umowę o dzieło? Oto jej najważniejsze cechy:
- stworzenie określonego dzieła – produkt nie musi mieć charakteru materialnego, może być usługą. Wykonanie dzieła to np. stworzenie spersonalizowanego rękodzieła lub artykułu na stronę internetową;
- wypłata wynagrodzenia za efekt końcowy – pracownik ma pełną dowolność w sposobie wykonania dzieła, jednak musi działać legalnie i zgodnie z prawem. Osoba zlecająca dzieło wypłaca wynagrodzenie za otrzymanie konkretnego rezultatu;
- dowolność w czasie i miejscu pracy – pracodawca nie może narzucać czasu i miejsca wykonywania pracy oraz wymiaru godzin pracy.
- samodzielne działanie, bez nadzoru kierownictwa – wykonawca dzieła nie ma obowiązku pracować pod nadzorem przełożonego.
Na czym polega praca na umowie o dzieło?
Umowa o dzieło a opłacanie składek
Pracując na podstawie umowy o dzieło, pracownik nie podlega m.in. ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym oraz nie odprowadza składek chorobowych. Z wynagrodzenia potrącany jest wyłącznie podatek dochodowy. W porównaniu z umową o pracę czy umową-zleceniem – pensja wypłacana „na rękę” za wykonanie dzieła jest najwyższa w stosunku do kwoty brutto.
Brak opłacanych składek powoduje, że pracownik nie ma możliwości korzystania m.in. z płatnych urlopów, zwolnienia chorobowego czy urlopu macierzyńskiego.
Odstąpienie od umowy
Możliwe jest rozwiązanie współpracy, czyli odstąpienie od umowy o dzieło, gdy:
- podejmowane działania przyjmują charakter umowy o pracę – realizowanie dzieła powinno przebiegać bez kierownictwa, a pracownik sam decyduje, gdzie i kiedy będzie pracować oraz ile czasu potrzebuje na wykonanie dzieła. Gdy pracodawca narzuca miejsce oraz wymiar czasu pracy, a działania podlegają nadzorowi przełożonego, to zatrudnienie przybiera charakter umowy o pracę. Twój szef powinien zmienić rodzaj umowy, w przeciwnym razie masz prawo złożyć skargę do Inspekcji Pracy;
- kontakt ze zleceniodawcą dzieła jest utrudniony – jeśli masz problem z otrzymaniem wiadomości od pracodawcy, nie jesteś w stanie skonsultować z nim szczegółów wykonania dzieła lub kontakt nagle się urwał, to w takiej sytuacji masz prawo odstąpić od umowy o dzieło;
- nie otrzymujesz na czas wynagrodzenia – niedotrzymanie przez zleceniodawcę terminu wypłaty pieniędzy może skutkować rozwiązaniem umowy. Podobnie w przypadku braku wpłaty zaliczki (określonej w umowie) na zakup materiałów niezbędnych do realizacji dzieła.
Pracodawca również ma prawo odstąpić od umowy o dzieło, w przypadku:
- niesatysfakcjonującego efektu dzieła – jeśli projekt lub usługa odbiega od zamierzonego efektu, to wykonawca dzieła powinien naprawić widoczne wady. W przeciwnym razie zleceniodawca może zrezygnować ze współpracy;
- gdy dzieło nie zostało wykonane lub pracownik zrealizował dzieło po wyznaczonym terminie.