Jesteś pracującym rodzicem? Jeśli tak, to na pewno wiesz, jakim teraz wyzwaniem jest połączenie obowiązków zawodowych z opieką nad dziećmi. Najpopularniejsze obecnie rozwiązania to praca z domu lub zasiłek opiekuńczy. Sprawdź, co na temat przywilejów dla rodziców mówi rządowa specustawa – przyjęta z uwagi na kryzys związany z epidemią koronawirusa.
Z artykułu dowiesz się:
• Dlaczego i na jak długo zawieszona jest działalność placówek opiekuńczo-wychowawczych i edukacyjnych?
• Jak wygląda możliwość pracy zdalnej dla mam i ojców – tzw. home office?
• Jakie są zasady ubiegania się o zasiłek opiekuńczy dla rodziców małych dzieci?
Dlaczego w Polsce zamknięto żłobki, przedszkola i szkoły?
W wyjątkowych sytuacjach – szczególnie tych związanych z dużym zagrożeniem zdrowotnym – rząd może podjąć nadzwyczajne środki zaradcze o charakterze profilaktycznym. Tak stało się i w sytuacji rozprzestrzeniania się koronawirusa. Rząd ogłosił m.in. zawieszenie działalności placówek edukacyjnych i opiekuńczo-wychowawczych, czyli – mówiąc wprost – czasowe zamknięcie większości szkół, przedszkoli i żłobków. Aby nie dopuścić do gromadzenia się dzieci, młodzieży i nauczycieli w dużych skupiskach na zamkniętej przestrzeni, podjęto decyzję o zatrzymaniu ich w domu. Działanie takie podejmuje się po to, by zniwelować ryzyko powstawania nowych przypadków zakażeń.
| Informacja rządowa nt. zawieszenia zajęć w przedszkolach, szkołach i placówkach oświatowych
Zawieszenie zajęć nie dotyczy takich podmiotów jak:
• poradnie psychologiczno-pedagogiczne
• specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze
• młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki wychowawcze, ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze
• przedszkola i szkoły działające w podmiotach leczniczych i jednostkach pomocy społecznej
• szkoły w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich
• szkoły przy zakładach karnych i aresztach śledczych
W sytuacji zamknięcia żłobków, szkół i przedszkoli przed ogromnym dylematem stają rodzice małych dzieci. Muszą bowiem z dnia na dzień zapewnić swoim pociechom całodobową opiekę i pogodzić to z pracą zawodową. Na szczęście twórcy specustawy pomyśleli i o tym, dzięki czemu rodzice mają szansę skorzystać z preferencyjnych rozwiązań. Najważniejsze z nich to praca zdalna lub skorzystanie z zasiłku opiekuńczego.
| Koronawirus a praca – co warto wiedzieć?
Praca dla mam i ojców w domu? Spytaj o home office!
W czasie zamknięcia szkół z powodu koronawirusa opiekę nad dzieckiem do 8. roku życia musi przejąć któreś z rodziców. W myśl przepisów mających na celu przeciwdziałanie koronawirusowi zarówno matka, jak i ojciec mogą poprosić pracodawcę o delegowanie na pracę zdalną, czyli tzw. home office. Oznacza to, że wykonujesz wówczas wszystkie zadania leżące w zakresie Twoich obowiązków, jednak robisz to poza miejscem stałego wykonywania swojej pracy.
| Praca zdalna - co musisz wiedzieć o home office w czasie epidemii koronawirusa
Pamiętaj jednak o tym, że na pracę dla rodzica w domu musi wyrazić zgodę Twój przełożony. Możesz wnioskować o delegowanie Cię na pracę zdalną, jednak decyzja w tym zakresie leży po stronie pracodawcy. Niemniej i rząd, i eksperci sanitarni wielokrotnie apelowali do przedstawicieli firm i instytucji publicznych, aby w obecnej sytuacji kierowali oni swych podwładnych na home office, jeśli tylko istnieje taka możliwość.
Zobacz, jak przedstawia się praca zdalna w Polsce w podziale na różne grupy pracowników – według badań Pracuj.pl z 2019 roku. Pełną treść raportu znajdziesz pod adresem: http://media.pracuj.pl/89350-polacy-zdolni-do-pracy-zdalnej-badania-pracujpl.
Warto podkreślić, że praca zdalna dla mam oraz ojców jest wynagradzana w 100 procentach. Udokumentowanie tej formy świadczenia pracy zależy od konkretnych uzgodnień wewnątrz danej firmy. Teoretycznie jednak delegowanie na home office nie musi być ujęte w formie pisemnej. Decyzja może zostać wydana ustnie, przekazana e-mailem lub SMS-em – czyli tak jak inne zwyczajowe polecenia służbowe.
Zasiłek opiekuńczy – gdy praca w domu z dzieckiem nie jest możliwa…
Praca dla rodzica z dzieckiem w domu może się okazać nie lada wyzwaniem. Trudno bowiem połączyć home office z obowiązkami rodzicielskimi. Jeśli mama lub tata z jakichkolwiek względów nie ma możliwości udać się na home office, a musi zaopiekować się dzieckiem, które zostało w domu z powodu zamknięcia placówek edukacyjnych lub wychowawczych, może też wziąć w pracy dni wolne. Ustawodawca zadbał jednak o to, aby w tym czasie rodzic nie pozostał bez źródła zarobku. Zgodnie ze specustawą związaną z koronawirusem matka lub ojciec może w takiej sytuacji złożyć oświadczenie, iż chce skorzystać z tzw. dodatkowego zasiłku opiekuńczego.
Oczywiście ze świadczenia może skorzystać którekolwiek z rodziców, ale nie jednocześnie. Przysługuje ono łącznie obojgu rodzicom w wymiarze do 14 dni – niezależnie od liczby dzieci, nad którymi sprawowana jest opieka. Warto jednak wiedzieć, że można o nie wystąpić w sytuacji, gdy Twój współmałżonek i/lub drugi rodzic dziecka nie może w tym czasie zająć się dzieckiem. Aby otrzymać dodatkowy zasiłek opiekuńczy, nie musisz mieć zwolnienia lekarskiego – wystarczy, jeśli złożysz odpowiednie oświadczenie u swojego pracodawcy (lub w ZUS-ie, w sytuacji gdy prowadzisz działalność gospodarczą).
Zasiłek opiekuńczy związany z pandemią koronawirusa wypłacany jest na następujących kluczowych zasadach:
• przysługuje rodzicom dzieci do 8. roku życia
• wynosi 80% wynagrodzenia danego pracownika
• przysługuje osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym
• nie wlicza się do puli 60 dni, które w myśl prawa pracy przysługują na opiekę nad chorym dzieckiem do lat 14
Wszystkie informacje dla rodziców na temat aktualnej sytuacji związanej z ochroną przed koronawirusem znajdziesz na specjalnej stronie rządowej: https://www.gov.pl/web/koronawirus/informacje-dla-rodzicow.
Praca w domu z dzieckiem – wskazówki, jak sobie poradzić
- Na spokojnie wyjaśnij dziecku całą sytuację – dlaczego jedno z rodziców (lub oboje) będzie pracować z domu i jak to będzie teraz wyglądać. Wytłumacz, że zamknięcie przedszkola czy szkoły wynika z troski o zdrowie i bezpieczeństwo jego samego, rodziców i nauczycieli.
- Mimo zawieszenia działalności szkół nauczyciele zachęcają do nauki zdalnej. Jeśli dotyczy to również Twojego dziecka, ustalcie, że w trakcie gdy rodzic pracuje z domu – dziecko się uczy. Pozwoli to dobrze zagospodarować czas, który od wszystkich wymaga skupienia na swoich zadaniach. Warto jednak pamiętać, że dziecko (np. w pierwszej klasie szkoły podstawowej) może potrzebować wsparcia podczas nauki (objaśniania zadań, obecności rodzica podczas poznawania i utrwalania nowego materiału itd.). Dlatego dobrze jest indywidualnie wypracować taki model, który pozwoli pogodzić ze sobą te dwie sfery.
- Jeśli macie młodsze dziecko, a zarówno Ty, jak i drugi rodzic pracujecie zdalnie, musicie ustalić dyżury do opieki nad swoją pociechą. Starajcie się potem nie zmieniać wypracowanego podziału godzinowego obowiązków – chyba że z naprawdę ważnych powodów. Mogłoby to bowiem być frustrujące, a ponadto odbić się na Waszej efektywności zawodowej. Ważne jest odpowiednie dogadanie się z domownikami i wspólne wypracowywanie możliwie najlepszego systemu spędzania czasu.
- Rozpisz harmonogram dnia i powieś go w widocznym dla wszystkich miejscu. Uwzględnij w nim czas spędzany wspólnie oraz ten, który musisz zarezerwować dla swoich obowiązków zawodowych. Pamiętaj, aby nie odpuszczać zajęć, w których możecie uczestniczyć razem – takich jak zjedzenie śniadania przed rozpoczęciem Twojej pracy czy przygotowanie lunchu w czasie przerwy.
- Pamiętaj, że ruch to lekarstwo, które pozwala rozładowywać napięcie, relaksować i odprężać. W ramach przerwy od obowiązków, a także po zakończeniu pracy znajdź więc chwilę na ćwiczenia fizyczne. Zadbaj o wspólne aktywności i zabawy ruchowe z dziećmi – gdy młodzi ludzie siedzą w domu, rozpiera ich energia i mają bardzo duże zapotrzebowanie na ruch!
- Staraj się nie wykonywać różnych czynności jednocześnie, tylko – na ile to możliwe – skupić się na przechodzeniu po kolei od jednego zadania do drugiego. Dzięki temu unikniesz wrażenia chaosu i wpłynie to pozytywnie nie tylko na Twoją wydajność, lecz także na dobre samopoczucie.
- Praca z domu wydaje się wygodnym rozwiązaniem, ale w rzeczywistości potrafi rodzić wiele trudności. Potrzebne są: bardzo dobra organizacja czasu, samodyscyplina, umiejętność współpracy z pozostałymi członkami rodziny, wzajemne zrozumienie i partnerstwo. Być może mimo iż dołożysz wszelkich starań, nie wszystkie plany i założenia uda Ci się zrealizować. Może się też zdarzyć, że z czegoś będzie trzeba zrezygnować. Pamiętaj jednak, że ustalone wcześniej zasady są oczywiście ważne, ale czasem niezbędna jest elastyczność. Warto w tym trudnym czasie zadbać o atmosferę w domu, ponieważ mogą pojawiać się zmęczenie, napięcie i frustracja. Dla dzieci to także trudna sytuacja, więc bardzo potrzebują uwagi i wsparcia rodziców.
- Pilnuj godzin pracy zdalnej – wbrew pozorom, na home office łatwo można się zasiedzieć po godzinach! Gdy nadejdzie koniec, wyłącz komputer, wycisz telefon i oddaj się jedynie sprawom domowym i rodzinnym. Pokaż, że pilnujesz godzin nie tylko pracy, lecz także tych poświęcanych wyłącznie dziecku. Dzięki temu Twój maluch zyska poczucie bezpieczeństwa i łatwej będzie mu wyczekać do momentu, w którym przełączasz się z funkcji „praca” na bycie w pełni rodzicem!