Planujesz zmianę firmy? A może właśnie przyjąłeś ofertę zatrudnienia? Warto wiedzieć, jakie są powinności przedsiębiorcy, który przyjmuje pracownika do pracy. Obowiązki pracodawcy wiążą się bowiem z ochroną praw pracowniczych. W razie ewentualnych nieporozumień można dochodzić swoich roszczeń.
Zatrudnienie pracownika – podstawa prawna
Obowiązki pracodawcy - związane z przyjęciem nowego pracownika - wynikają z kilku aktów prawnych, tzn. z:
- kodeksu pracy (http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19740240141),
- kodeksu cywilnego (http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19640160093),
- ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981370887),
- ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19910800350).
Zakres powinności pracodawcy zależy m.in. od rodzaju umowy zawartej z pracownikiem, uprawnień podatkowych zatrudnionego itp.
Najważniejsze obowiązki pracodawcy:
1. Dopełnienie wstępnych formalności
Zanim dojdzie do podpisania umowy, pracodawca powinien zgromadzić dokumenty i informacje dotyczące kandydata. Chodzi m.in. o aplikację, kwestionariusz osobowy, świadectwa pracy oraz dyplomy i certyfikaty potwierdzające kwalifikacje zawodowe.
2. Przygotowanie umowy i udzielenie pracownikowi niezbędnych informacji
Treść umowy o pracę wynika z przepisów kodeksu pracy (dział II). W dokumencie powinny znaleźć się:
- strony,
- rodzaj umowy i data jej zawarcia,
- rodzaj pracy i miejsce jej wykonywania,
- wymiar wynagrodzenia (z wyodrębnieniem składników),
- wymiar pracy,
- termin rozpoczęcia pracy.
Zatrudniający powinien poinformować podwładnego o porze nocnej, terminie wypłaty wynagrodzenia oraz o przyjętym w zakładzie sposobie ewidencjonowania czasu pracy. Pracodawca zatrudniający więcej niż 20 pracowników musi sporządzić regulamin pracy.
3. Wydanie skierowania na badania pracownicze
Nie można dopuścić do wykonywania obowiązków pracownika, który nie posiada aktualnego orzeczenia lekarskiego. Zatrudniający musi wydać skierowanie na badania wstępne dla pracownika.
4. Organizacja szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy
Jednym z ważniejszych obowiązków zatrudniającego jest zapewnienie podwładnym bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz zaznajomienie ich z normami BHP. Dlatego też pracodawca musi organizować szkolenia.
5. Założenie akt osobowych
Akta osobowe składają się z trzech rodzajów dokumentów:
- związanych z ubieganiem się o pracę (np. CV, list motywacyjny),
- związanych z przebiegiem pracy (np. świadectwa pracy),
- dotyczących ustania zatrudnienia (np. wypowiedzenie umowy o pracę).
6. Prowadzenie ewidencji czasu pracy
Zatrudniający ma obowiązek prowadzić ewidencję czasu pracy każdego pracownika. Zapisywanie liczby przepracowanych godzin umożliwia prawidłowe określenie wysokości wynagrodzenia.
7. Zgłoszenie pracownika do obowiązkowych ubezpieczeń
Osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę podlega obowiązkowo wszystkim ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. W przypadku zleceniobiorców ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne.