Praca w księgowości wiąże się z dużą odpowiedzialnością i zaangażowaniem. Wymaga ciągłego kształcenia się: czytania fachowej literatury, udziału w kursach. Możliwości rozwoju są jednak spore – od etatu w działach księgowości po pracę w biurze rachunkowym.
Wiesław Sikora, szef biura rachunkowego “SKORPION”, odpowiedział na pytania, które często stawiają osoby zainteresowane pracą na stanowisku księgowego.
1. Jak zostać księgowym?
W czasach PRL mówiło się, że „nie matura, lecz chęć szczera zrobią z Ciebie oficera”. Ustawodawca nie definiuje żadnych wymogów co do bycia księgowym. Teoretycznie może nim zostać każdy. Z mojego doświadczenia wynika jednak, że osoba ubiegająca się o stanowisko księgowego powinna ukończyć szkołę związaną z rachunkowością. Dzięki temu szybciej wdroży się w branżę.
2. Jakie są perspektywy pracy w księgowości?
Obecnie nie ma branży, w której nie byłby potrzebny dobry księgowy. Rozbudowane firmy posiadają swoje działy księgowości, jednak wiele podmiotów, również tych dużych, zleca usługi wyspecjalizowanym biurom rachunkowym. Outsourcing stał się bardzo popularny.
3. Jak rozpocząć przygodę z księgowością?
Uważam, że jednym z najlepszych rozwiązań jest odbycie stażu. Uczymy się praktycznych aspektów, które łączymy z wiedzą teoretyczną wyniesioną ze szkoły. Wielu moich (i nie tylko) pracowników dopiero podczas pracy zrozumiało wykładaną teorię.
4. Z jakimi trudnościami należy się liczyć na początku kariery?
Osoba, która w czasie nauki nie miała zajęć praktycznych, będzie miała problem z wdrożeniem teorii w praktykę. Ale po kilku miesiącach intensywnej pracy wszystko zaczyna układać się w spójną całość. Na początku może też trochę przerażać duża ilość otrzymywanych informacji, dotyczących współpracy z urzędami skarbowymi lub klientami.
5. Co może zaskoczyć początkujących księgowych?
Ilość zmieniających się przepisów! Niestety, ale często praca 8-godzinna to nie wszystko. W tej branży trzeba się ciągle rozwijać, czytając literaturę fachową. Nie ma tu drogi na skróty, no chyba, że chcemy osiąść na laurach i zajmować się jedynie wprowadzaniem dokumentów do systemu komputerowego.
Jaki zawód prawniczy będzie dla Ciebie najlepszy?
6. Jakie umiejętności miękkie przydają się w pracy?
Najważniejsze są: szybkie uczenie się i zdolność adaptacji, umiejętność rozwiązywania problemów, efektywna organizacja pracy, umiejętność prostego opisywania trudnych tematów, myślenie przedsiębiorcze. Czy któraś jest ważniejsza od pozostałych? Raczej nie. Wszystkie trzeba połączyć ze sobą i wtedy mamy idealnego księgowego. Może jedynie wyróżniłbym jedną - myślenie jak przedsiębiorca. Jeżeli potrafimy postawić się w roli osoby prowadzącej własną firmę i wiemy, czego potrzebuje, to kwestia przekazania informacji prezesowi firmy będzie łatwiejsza i bardziej dla niego zrozumiała.
7. Jakich kompetencji twardych oczekują pracodawcy?
Zwykle są to: umiejętność obsługi komputera, znajomość oprogramowania księgowego, posiadanie certyfikatu księgowego. Te umiejętności połączone z umiejętnościami miękkimi pozwolą szybko, sprawnie i skutecznie wykonywać pracę księgowego.
8. Jak wyglądają początki pracy i jak - w miarę rozwoju - poszerzają się obowiązki?
Osoba bez żadnego doświadczenia wprowadza dokumenty do systemu. Następnie zapoznaje się z ewidencjami księgowymi. Może samodzielnie rozliczać miesiące i zamykać księgi podatkowe. Jeżeli pracownik chce się rozwijać, to zaczynamy wprowadzać go w księgi handlowe, sprawozdania finansowe itp. Kolejny krok to przygotowanie do egzaminów na np. doradcę podatkowego lub biegłego rewidenta. Przejście z jednego etapu rozwoju do następnego jest kwestią indywidualną. Rozpiętość czasowa zależy od chęci pracownika, firmy i stanowiska.
9. Co jest najciekawsze w pracy księgowego?
Myślę, że rozwiązywanie nowych problemów, zapytania nowych firm o tematy, których jeszcze nie przerabialiśmy – to motywuje i powoduje porzucenie codziennej rutyny. Jednocześnie każdy nowy temat to kolejna nauka, poznanie nowych możliwości i zdobycie doświadczeń w podatkach.
Jak świadomie i skutecznie budować swoją karierę?
10. Co jest najtrudniejsze w tym zawodzie?
Zmienność interpretacji urzędów. Nie chodzi nawet o zmienność przepisów, ale ich interpretację przez urzędy. Mogą one zmieniać się w ciągu krótkiego okresu, nawet kilkakrotnie. Również widać to w wyrokach sądów, które w podobnych sprawach zajmują różne stanowiska. Dużym dyskomfortem jest brak możliwości obrony klienta przy negatywnej decyzji urzędu.
11. Jak wygląda przykładowy dzień pracy?
Trudno mówić tu o dniu, bo wszystko zależy od daty w kalendarzu. Zawód ten jest mocno uzależniony od kalendarza. Tak bardzo, że nawet urlopy ustala się zgodnie z terminami płatności podatków. Najgorszy okres to daty: od 10 do 24 dnia każdego miesiąca. Wtedy otrzymujemy dokumenty, które musimy wprowadzić do systemu i rozliczyć, a następnie podać wyniki w formie podatków dla klienta. W międzyczasie odbieramy telefony od klientów i rozwiązujemy pilne sprawy. Od ostatniego dnia danego miesiąca do około 6 dnia następnego miesiąca to okres wypłat. Naliczamy wynagrodzenia, wykonujemy rozliczenia i zestawienia do ZUS. Na pozostałe kilka dni w miesiącu przypada porządkowanie dokumentów, archiwizowanie lub wykonanie prac odłożonych wcześniej ze względu na ich niższy priorytet. Z rutyny wybija nas czasem zawiadomienie o planowanej kontroli podatkowej, z ZUS lub innej.
12. Jak rozliczany jest księgowy?
Pracownik otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze plus dodatkowe świadczenie od wykonanego obrotu, czyli zafakturowanej pracy. Czym więcej pracy - tym większe wynagrodzenie.
13. Jak wygląda ścieżka awansu?
Wszystko zależy od firmy, w której pracujemy. W korporacji jest zwykle jasno ustalona ścieżka kariery. W małych biurach rachunkowych w pewnym momencie się ona kończy. Pracownik podejmuje decyzję o dalszym rozwoju i zatrudnieniu w większej firmie lub pozostaje na danym poziomie, ale nie zapomina o stałym kształceniu się i udziale w szkoleniach.