- Wybierając zawód, weź pod uwagę swoje umiejętności i cechy osobowości.
- Eksperci wyróżniają nawet kilkanaście typów osobowości.
- Sprawdź, jakie warunki pracy będą dla Ciebie najlepsze.
Jesteś twórczy, błyskotliwy i efektywny, ale tylko wtedy, gdy pracujesz w pojedynkę? A może zauważasz w sobie zdolności przywódcze? To, jakie masz skłonności, talenty i predyspozycje, może zadecydować o Twoim szczęściu w pracy. Warto dopasować zawód do swojej osobowości.
Twoja osobowość decyduje o tym, w jaki sposób reagujesz na określone bodźce czy wydarzenia. Cechy charakteru wpływają na wszystkie sfery Twojego funkcjonowania, również na sferę zawodową. W książce „Twój psychologiczny autoportret” L.B. Morris i J.M. Oldham wymieniają czternaście rodzajów osobowości:
-
Typ sumienny
Cechuje Cię lojalność i pracowitość. Szanujesz zasady, a jednocześnie jesteś zdeterminowany do realizowania celów i działasz precyzyjnie, zachowując ostrożność. Jesteś kompetentny i zaangażowany, ale nie potrafisz „leniuchować”. Silne poczucie obowiązku sprawia, że czasami zajmujesz się sprawami służbowymi również w czasie wolnym. Lubisz wyzwania i potrafisz wiele poświęcić, by terminowo wywiązać się z przyjętych zobowiązań. Wymagasz nie tylko od siebie, ale również od innych, dlatego z wielkim trudem akceptujesz to, że… nie każdy musi być perfekcjonistą. Aby poprawić relacje w środowisku pracy, ucz się elastyczności. Ważne również, żebyś opanował umiejętność radzenia sobie ze stresem i nauczył się odpoczywać.
Zawody, w których może realizować się typ sumienny, to na przykład:
- księgowy,
- lekarz,
- prawnik,
- sekretarka,
- zaopatrzeniowiec.
-
Typ pewny siebie
Uwielbiasz, gdy wszystkie oczy są skierowane na Ciebie. Do działania napędza Cię nie tylko podziw, ale także współzawodnictwo. Jesteś urodzonym przywódcą, który potrafi porywać tłumy. Nie brakuje Ci ambicji i pewności siebie, dlatego z żelazną konsekwencją dążysz do realizacji swoich planów. Chcesz być mistrzem w tym, co robisz i często Ci się to udaje, ponieważ nie boisz się ciężkiej pracy. Jesteś również cierpliwy – wiesz, że czasami na sukces trzeba poczekać. Masz niespożytą energię, która pozwala realizować ambitne przedsięwzięcia. Z drugiej strony, źle znosisz słowa krytyki i masz niewielką świadomość swoich wad. Często odczuwasz również zazdrość, która może popychać Cię do nieetycznych posunięć. Jako typ pewny siebie spełnisz się w zawodach, które zapewniają wpływy, władzę oraz sławę. Możesz realizować się w profesjach, takich jak:
- polityk,
- muzyk,
- pracownik mediów - showman.
-
Typ oddany
Masz silną potrzebę identyfikacji z grupą i chętnie przyjmujesz cele np. firmy jako własne. Czujesz, że Twoje życie ma sens, jeśli poświęcasz się dla innych ludzi i zaspokajasz ich potrzeby. Jesteś towarzyski, a relacje stanowią istotny element Twojego życia. Cechuje Cię pokora – zanim podejmiesz decyzję, wysłuchujesz opinii innych ludzi. Jesteś niezrównany w budowaniu dobrej atmosfery, a przy tym łatwo się podporządkowujesz, starając się zadowolić szefa. Robisz to wszystko z potrzeby serca, a nie dla poklasku, a to sprawia, że źle się czujesz w atmosferze rywalizacji. Podejmowanie decyzji nie jest Twoją mocną stroną, dlatego nie aspirujesz do zajmowania stanowisk kierowniczych. Jeśli posiadasz domieszkę typu oddanego, połączoną z innymi cechami, możesz być doskonałym szefem – wrażliwym na potrzeby i sugestie podwładnych. Twoja słaba strona to przewrażliwienie na punkcie tego, co sądzą o Tobie inni ludzie. Spełnisz się na stanowiskach, do których przypisane są konkretne zadania - najlepiej jeśli przynoszą one korzyść innym ludziom. Możesz realizować się w zawodach, takich jak:
- sekretarka,
- specjalista ds. obsługi klienta,
- pracownik socjalny,
- pielęgniarz.
-
Typ dramatyczny
Emocje napędzają Cię do działania i stanowią główną motywację Twoich decyzji. Świat jest dla Ciebie sceną, a ludzie, którzy Cię otaczają – widownią. Jesteś barwną postacią, która z łatwością przyciąga uwagę. Masz żywą wyobraźnię i wysublimowane poczucie estetyki. Jeśli w Twoim charakterze znajdują się domieszki innych typów osobowości, możesz nauczyć się panowania nad emocjami i wykorzystywać swoje atuty w konstruktywny sposób, np. pisząc poczytne książki, malując obrazy, reżyserując filmy itd. W pracy wykazujesz się nieszablonowym i twórczym podejściem. Lubisz być chwalony i podziwiany. Masz skłonność do ignorowania negatywnych stron rzeczywistości. Profesje, w których masz szansę odnieść sukces, to np.:
- specjalista ds. PR,
- handlowiec,
- agent nieruchomości.
-
Typ czujny
Jesteś doskonałym obserwatorem. Żadna manipulacja czy kłamstwo nie umknie Twojej uwadze. Cechują Cię: spostrzegawczość, ostrożność, niezależność i odwaga. Nie dążysz do konfrontacji, ale potrafisz się bronić, gdy ktoś Cię zaatakuje. Uważasz, że na lojalność i wierność współpracowników / podwładnych trzeba sobie zapracować i takiego samego podejścia wymagasz od otoczenia. Trudno Ci przebaczyć zachowania, które uznajesz za zdradę. Jesteś nieufny, dlatego niechętnie delegujesz zadania – potrzebujesz przekonania, że panujesz nad sytuacją. Jesteś inteligentny, skupiony na obowiązkach i dzięki umiejętności logicznego myślenia wychodzisz zwycięsko z potyczek słownych. Zawody, w których możesz czuć się dobrze, to np.:
- analityk,
- prawnik,
- nauczyciel akademicki,
- sprzedawca,
- rekruter,
- prywatny detektyw.
-
Typ wrażliwy
Czujesz się bezpiecznie tylko w dobrze znanym otoczeniu. W pracy potrzebujesz konkretnych ram działania i dokładnie wyznaczonej roli. Swoje zadania wykonujesz sumiennie, a przy tym jesteś rozważny i dyskretny. Masz bogatą wyobraźnię i twórcze talenty, ale nie szukasz sławy ani poklasku. Mimo to dbasz o to, co sądzą o Tobie inni ludzie. Największą efektywność osiągasz w niewielkich zespołach, w których nawiązują się silne i trwałe relacje. Zawodowa rutyna daje Ci poczucie bezpieczeństwa.
Stanowiska stworzone dla Ciebie to np.:
- księgowy,
- programista,
- lekarz,
- analityk bankowy.
-
Typ wygodny
Praca nie jest dla Ciebie sensem życia. Wykonujesz obowiązki rzetelnie, ale dajesz z siebie tylko tyle, ile musisz. Cenisz sobie komfort i możliwość korzystania z czasu wolnego, którego nie przeznaczasz na doskonalenie zawodowe. Potrafisz bronić swojego prawa do odpoczynku.
3 zasady work-life balance, których lepiej nie łamać
Cechuje Cię asertywność – nie pozwalasz się wykorzystywać. Masz skłonność do prokrastynacji, czyli odkładania obowiązków na ostatnią chwilę. Potrafisz zachować spokój w obliczu nieuchronnie zbliżających się terminów. Nie zależy Ci na pozycji i zaszczytach. Cenisz sobie poczucie bezpieczeństwa, a rutyna nie odbiera Ci motywacji do pracy. Możesz realizować się w zawodach, takich jak:
- pracownik produkcyjny,
- urzędnik.
-
Typ awanturniczy
Ryzyko motywuje Cię do działania, dlatego chętnie porywasz się na ekstremalnie trudne przedsięwzięcia. Cechuje Cię odwaga i zdecydowanie. Jesteś nonkonformistą, który łamie zakazy, ignoruje normy społeczne i wymyka się schematom. Szukasz wyzwań i nowych doświadczeń. W działaniu polegasz bardziej na intuicji niż na logicznych argumentach. Jesteś pomysłowy, ale szybko się nudzisz, dlatego nieustannie poszukujesz nowych doznań. Potrafisz pracować dokładnie i sumiennie, jeśli praca zaspokaja Twoją potrzebę ryzyka. Zawody i styl pracy, które pasują do Twojego charakteru, to m.in.:
- przedsiębiorca,
- handlowiec,
- freelancer (np. dziennikarz).
-
Typ nie-zwyczajny
Jesteś uduchowionym marzycielem o niepopularnym, metafizycznym światopoglądzie. Żyjesz w świecie swoich przeżyć, ale potrafisz też obserwować otoczenie. Twój nieszablonowy sposób bycia może sprawić, że będziesz popadać w konflikty z szefem. Czujesz się dobrze w pracy, która nie wymaga od Ciebie realizowania targetów i ciągłego podnoszenia kwalifikacji. Nie zależy Ci na karierze zawodowej – tę sferę traktujesz raczej jako sposób na zapewnienie sobie środków do życia. Możesz wykonywać pracę, która nie wymaga zaangażowania emocjonalnego (obsługa maszyny, sprzątanie itd.). Dobrym rozwiązaniem jest też własna firma. Odnajdziesz się również w stowarzyszeniu, którego działalność jest zbieżna z Twoim światopoglądem.
-
Typ samotniczy
Samotność Cię nie męczy, a wręcz przeciwnie – pomaga w skupieniu. Nie dążysz do tego, by Cię podziwiano. Cenisz sobie niezależność i funkcjonujesz głównie w swoim wewnętrznym świecie. Jesteś samodzielny i zdyscyplinowany, o ile sam tworzysz warunki, w których pracujesz.
Czy home office jest dla Ciebie?
Chociaż nie jesteś urodzonym „team playerem”, jeśli trzeba, potrafisz współdziałać. Umiesz koncentrować się na zadaniach. Zawody, w których możesz osiągać satysfakcjonujące wyniki, to np.:
- naukowiec,
- pisarz,
- poeta,
- architekt.
-
Typ zmienny emocjonalnie
Rutyna Cię zabija. Potrzebujesz intensywnych przeżyć. Jesteś impulsywny, kierujesz się uczuciami i nie boisz się ryzyka. Twoja wrażliwość sprawia, że w pełni angażujesz się w to, co robisz. Masz niespożytą ilość energii i niewyczerpane pokłady inicjatywy. Bujna wyobraźnia, skłonność do eksperymentowania i otwartość na nieznane sprawiają, że docierasz tam, gdzie jeszcze nikt nie dotarł. Twoją motywacją do działania często jest chęć bycia podziwianym i nagradzanym. Czujesz, że zasługujesz na wiele, dlatego nie boisz się prosić o podwyżkę lub lepsze warunki pracy. Często ulegasz emocjom, a skłonność do przesadzonych reakcji może przeszkadzać w życiu zawodowym. Zawody, w których będziesz czuć się dobrze, to np.:
- aktor,
- muzyk,
- malarz,
- twórca filmowy.
-
Typ ofiarny
Masz skłonność do przedkładania potrzeb innych ludzi ponad własne, a praca to dla Ciebie służba. Jesteś wrażliwy na potrzeby innych ludzi i godny zaufania. Do działania napędza Cię nie tylko chęć niesienia pomocy, ale również potrzeba bycia użytecznym. Tolerancja, pokora i wytrwałość – to Twoje znaki rozpoznawcze. Wykazujesz zdolności adaptacyjne. Potrafisz przystosować się niemal do każdych warunków. Chęć niesienia pomocy jest dla Ciebie ważniejsza niż ambicje zawodowe. Nie potrafisz odpoczywać i masz wyrzuty sumienia, gdy robisz coś tylko dla przyjemności. Niezależnie od tego, jaki zawód wykonujesz, jesteś oddanym pracownikiem. Idealna praca dla Ciebie to taka, która jest służbą. Będziesz spełniać się np. jako:
- lekarz,
- pielęgniarka,
- opiekun medyczny,
- wychowawca w domu dziecka,
- nauczyciel.
-
Typ władczy
Urodziłeś się po to, by być liderem. Pragniesz władzy i nie boisz się odpowiedzialności. Zwykle doskonale radzisz sobie w kryzysowych sytuacjach i odnajdujesz się w strukturach hierarchicznych. Jesteś zdyscyplinowany, zorientowany na cel, ale także bezkompromisowy i twardy. Współzawodnictwo napędza Cię do działania, dlatego angażujesz się całym sobą, nawet kosztem innych sfer życia. Masz nerwy ze stali i nie boisz się ryzyka, ale nie chcesz utracić władzy i nie potrafisz godzić się z porażkami. Zawody, w których możesz się realizować, to np.:
- polityk,
- bankier,
- makler giełdowy,
- dyrektor międzynarodowej korporacji.
-
Typ poważny
Jesteś realistą, który ma świadomość istnienia ciemnych stron rzeczywistości oraz własnych ograniczeń. Zanim podejmiesz decyzję, skrupulatnie rozważasz wszystkie argumenty „za” i „przeciw”. Praca to dla Ciebie sens życia, a obowiązki są ważniejsze niż wszystko inne. Dzięki sumienności i wytrwałości możesz zajść wysoko, ale nie dążysz do władzy. Nie boisz się rutyny i nie uciekasz od konsekwencji swoich działań. Zawody, w których możesz osiągać sukcesy, to np.:
- urzędnik,
- księgowy,
- lekarz.
Jeśli znajdujesz w sobie cechy charakterystyczne dla kilku typów osobowości, nie martw się – to zwyczajne zjawisko. Połączenie różnych predyspozycji gwarantuje więcej atrakcyjnych możliwości zawodowych. Ważne, by poznać swój potencjał i rozwijać go w zgodzie z własnym planem na zawodową przyszłość.
Szukasz drogi dla siebie? Zajrzyj do przewodnika Pracuj.pl – znajdziesz w nim garść inspiracji: https://www.pracuj.pl/e-pracodawcy/.
Źródło: Morris L.B., Oldham J. M., Twój psychologiczny autoportret, 2017