Kwalifikacja wojskowa przeprowadzana jest po to, aby wprowadzić do ewidencji państwowej liczbę osób, które w razie ewentualnego zagrożenia będą mogły strzec granic Polski, co w kontekście trwającej wojny w Ukrainie nabiera szczególnego znaczenia. Jak wygląda kwalifikacja wojskowa, ile trwa, kogo dotyczy i co trzeba na nią zabrać? Te i inne informacje znajdziesz w naszym poradniku!
Czego dowiesz się z artykułu?
• Kwalifikacja wojskowa – co to?
• Jak wygląda kwalifikacja wojskowa?
• Ile trwa kwalifikacja wojskowa?
• Kwalifikacja wojskowa – co zabrać ze sobą na komisję?
• Kwalifikacja wojskowa – kategorie, które możesz otrzymać
• Wojsko a studia – czy legitymacja z uczelni chroni przed poborem?
| Pomoc Polski dla Ukrainy – co możesz zrobić dla uchodźców?
Kwalifikacja wojskowa – co to?
Wojskowa Komisja Uzupełnień (WKU) co roku przeprowadza tzw. kwalifikację wojskową. Przed komisją lekarską, przedstawicielem samorządu i szefem wojskowego centrum rekrutacji stawiają się w czasie pokoju ci mężczyźni, którzy są zdolni do czynnej służby wojskowej. Wśród nich bywają także ochotnicy. Wezwanie do wojska mogą nawet otrzymać niektóre kobiety. Dotyczy to głównie pań, które w danym roku kalendarzowym kończą studia m.in. na kierunku psychologicznym, weterynaryjnym czy medycznym.
Kwalifikacja wojskowa jest co roku ogłaszana przez wojewodę za pomocą obwieszczenia. Za jej realizację odpowiadają władze samorządowe (np. burmistrz lub prezydent miasta czy wójt gminy). Warto dodać, że w przypadku zagrożenia wojną albo podczas mobilizacji wojskowej w trakcie wojny, Rada Ministrów na mocy rozporządzenia może ogłosić nabór, określając granice wieku osób, których taki obowiązek dotyczy. W normalnych warunkach przed komisją muszą stawić się wezwani mężczyźni, którzy w danym roku kalendarzowym kończą 19 lat. Kwalifikacja wojskowa obowiązuje aż do ukończenia 55. roku życia, a w przypadku mobilizacji i wojny – do ukończenia 60. roku życia.
| Jak radzić sobie z emocjami w czasie kryzysu wojennego, by być wsparciem dla siebie i innych?
Jak wygląda kwalifikacja wojskowa?
Osoby, które podlegają kwalifikacji wojskowej, otrzymują wezwanie – najczęściej 7 dni przed datą stawienia się przed komisją. Jeśli z różnych powodów nie będzie to możliwe w wyznaczonym terminie, należy jak najszybciej poinformować o tym daną jednostkę samorządową – np. burmistrza.
Najpóźniej swoją nieobecność wraz z przyczynami można zgłosić w wyznaczonym dniu spotkania. Nie oznacza to jednak, że komisja zostanie odroczona. Potencjalny kandydat na żołnierza otrzyma nowy termin. Jeśli wezwana osoba nie stawi się w terminie i nie usprawiedliwi swojej nieobecności, może zostać na nią nałożona grzywna lub kara pozbawienia wolności. Organ wydający wezwanie ma też prawo zarządzić przymusowe doprowadzenie przed komisję w asyście policji.
Ważny jest też fakt, że polski obywatel, który równocześnie ma paszport innego państwa i stale zamieszkuje poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, nie podlega obowiązkowi obronnemu – nawet w czasie wojny. Nie musi także stawać przed komisją wojskową.
| „Na Ukrainie” czy „w Ukrainie” – jak rozmawiać o wojnie, by nie ranić?
Ile trwa kwalifikacja wojskowa?
Przebieg komisji wojskowej zazwyczaj jest taki sam. Lekarze – po badaniach i wywiadzie z pełnoletnimi kandydatami – określają ich psychiczną i fizyczną zdolność do służby, a następnie wydają zaświadczenie o stawieniu się do kwalifikacji wojskowej, uregulowanym stosunku do służby wojskowej oraz o orzeczonej zdolności do służby. Wszystkie dane wprowadzane są do ewidencji. Ile trwa kwalifikacja wojskowa? W zasadzie wystarczy pół godziny, aby załatwić wszystkie formalności.
| 8 zawodów, w których musisz wykazać się dobrą sprawnością fizyczną
Kwalifikacja wojskowa – co zabrać ze sobą na komisję?
Bardzo ważne jest to, aby przed kwalifikacją przygotować potrzebne dokumenty. W wezwaniu znajdują się informacje o tym, co musi zabrać ze sobą osoba, która pierwszy raz będzie stawać przed komisją wojskową. Są to:
- dowód osobisty lub inny dokument potwierdzający tożsamość,
- dokumentacja medyczna (jeśli kandydat ma problemy ze zdrowiem),
- zdjęcie o wymiarach 35 mm x 40 mm (bez nakrycia głowy), które później trafi do książeczki wojskowej,
- dokumenty, które potwierdzają wykształcenie przyszłego rekruta.
Kwalifikacja wojskowa – kategorie, które możesz otrzymać
Podczas komisji otrzymuje się jedną z czterech kategorii wojskowych. Osoby zdolne do służby wojskowej w czasie pokoju i wojny dostają kategorię A. Ci, którzy są czasowo niezdolni do służby z powodu np. chorób przewlekłych, ale rokowania wskazują, że ich stan zdrowia może się poprawić w okresie 24 miesięcy, dostają kategorię B. Po upływie tego czasu kandydat zostanie ponownie wezwany przed komisję. Kategorię D nadaje się wszystkim tym, którzy są niezdolni do służby wojskowej w czasie pokoju, zaś kategorię E otrzymują osoby trwale i całkowicie niezdolne do służenia państwu w czasie pokoju, mobilizacji i wojny.
| Rodzaje kołnierzyków – co mówi ich kolor o charakterze danej pracy?
Wojsko a studia – czy legitymacja z uczelni chroni przed poborem?
Zasadnicza służba wojskowa (czyli obowiązkowe przeszkolenie i ćwiczenia przygotowujące żołnierzy do działań obronnych) została zniesiona w 2008 roku. Dlatego dzisiaj po wyznaczeniu kategorii wojskowych wszystkie osoby, które podlegają kwalifikacji, ale nie są zainteresowane służbą w wojsku, otrzymują stopień szeregowego i zostają od razu przeniesione do tzw. rezerwy pasywnej. Wciąż istnieje jednak dobrowolna zasadnicza służba wojskowa dla ochotników, którzy chcą odbyć szkolenie wojskowe.
Ciekawostką może być fakt, że dawniej ci, którzy ukończyli szkołę i nie poszli na studia, obowiązkowo byli wcielani do służby. Kontynuowanie nauki w szkole pomaturalnej lub na studiach pozwalało odroczyć pobór nawet na kilka lat, a tytuł magistra był przepustką do krótszej służby zasadniczej. Niektórzy kończąc jedne studia, zaczynali drugie, aby do granic możliwości przedłużyć czas nauki i osiągnąć wiek, który zwalniał ich z powołania do wojska. Aktualnie osoby, które nie rozpoczęły studiów lub nauki w szkołach pomaturalnych, nie muszą obowiązkowo iść w kamasze.