Od tego, jak długo pracujemy, zależy m.in. wymiar urlopu wypoczynkowego, prawo do emerytury, dodatku za wysługę lat czy zasiłku dla bezrobotnych. Staż jest uwzględniany tylko przy ustalaniu, czy przysługuje nam 20 czy 26 dni urlopu.
Dlaczego warto aplikować na staż?
Z programów stażowych mogą korzystać w szczególności osoby będące w trudnej sytuacji na rynku pracy. Chodzi np. o bezrobotnych, którzy nie ukończyli 25. roku życia lub o matki, które zamierzają wrócić na rynek pracy po urlopie macierzyńskim czy rodzicielskim. Staże z urzędu trwają minimum 3 i maksimum 12 miesięcy. Po ich odbyciu można otrzymać propozycję zatrudnienia.
Uczestnictwo w programie stażowym to m.in. sposób na zweryfikowanie swoich planów zawodowych. Podejmując aktywność zawodową, możemy określić, czy chcemy wiązać z nią przyszłość. Mamy również okazję przekonać się, jakie są nasze mocne i słabe strony. Są też inne powody, dla których warto odbyć staż: https://porady.pracuj.pl/student/7-powodow-dla-ktorych-warto-odbyc-staz/.
Staż a lata pracy
Zgodnie z ustawą o promocji zatrudnienia (http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20040991001) okres odbywania stażu, podczas którego pobieramy stypendium, wlicza się do tzw. stażu urlopowego. Może zaważyć na tym, że zamiast z 20 będziemy korzystać z 26 wolnych dni, kiedy podejmiemy zatrudnienie na podstawie umowy o pracę. Nie wpływa jednak na to, ile dni wolnych będzie przysługiwać nam w pierwszym roku pracy. W tym czasie wymiar urlopu jest proporcjonalny do przepracowanego okresu (za każdy miesiąc 1/12 z 20 lub 26 dni: https://zarobki.pracuj.pl/zarobki-i-prawo-pracy/jak-obliczyc-staz-urlopowy-w-pierwszym-roku-pracy/).
Prawa stażysty
Podczas stażu nie możemy korzystać w praw pracowniczych, które wynikają z kodeksu pracy (http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19740240141). Przysługują nam np. dni wolne, ale na podstawie ustawy o promocji zatrudnienia (za każde 30 dni stażu 2 dni wolne). Mogą one być udzielane jednorazowo, w większej liczbie lub w kilku turach, na wniosek stażysty. Nie musimy ich wykorzystywać, ale jeśli tego nie zrobimy, nie otrzymamy ekwiwalentu pieniężnego.
Osoba odbywająca staż nie jest pracownikiem, dlatego nie przysługuje jej np. ochrona w czasie ciąży. Ani starosta, ani organizator stażu nie muszą przedłużać umowy do dnia porodu. Mogą to zrobić, ale decyzja zależy wyłącznie od ich dobrej woli. Pracodawca ma obowiązek wystąpić do starosty z wnioskiem o skrócenie stażu, jeśli stażystka wykonuje obowiązki widniejące w wykazie prac uciążliwych, niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią (http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20170000796). Ciężarna, która odbywa staż, nie ma prawa do zasiłku macierzyńskiego, ponieważ nie podlega ubezpieczeniu chorobowemu – ani obowiązkowo, ani dobrowolnie. Pracodawca odprowadza do ZUS składkę emerytalną, rentową i wypadkową.
Osoba odbywająca staż może zakończyć go przed terminem. Aby to zrobić, powinna złożyć wniosek do starosty, motywując swoją prośbę.