Co prawda wszyscy czekamy na informację, kiedy koniec pandemii, jednak ciężko znaleźć wśród komentatorów jednoznaczną odpowiedź na to pytanie. Skupiając się na „tu i teraz”, wiele osób zostało zmuszonych do poszukiwania nowej pracy. Pandemia odcisnęła piętno także na sposobie rekrutacji czy samych rozmowach rekrutacyjnych. Warto być przygotowanym na pojawienie się nowych pytań, nieraz ściśle związanych z sytuacją epidemiczną.
Czego dowiesz się z artykułu?
• Epidemia a praca i rekrutacja
• Rozmowa kwalifikacyjna w czasie pandemii – jakie pytania?
• Twoje pytania do pracodawcy zatrudniającego pracownika podczas pandemii
Epidemia a praca i rekrutacja
Sytuacja epidemiczna mocno wpłynęła na życie zawodowe nas wszystkich – choć w różnym zakresie. Część z nas rozpoczęła przygodę z pracą zdalną, inni – którzy pozostali w warunkach stacjonarnych – muszą się liczyć z wieloma wymogami sanitarnymi i nowymi zasadami codziennego funkcjonowania. Nie można oczywiście zapomnieć także o tych osobach, które zostały dotknięte przez konsekwencje trudnej sytuacji gospodarczej i utraciły dotychczasowe zatrudnienie.
| Dni bez pracy, pełne pytań i emocji. Jak radzić sobie ze stratą?
Rynek pracy jednak się nie zamyka – oferty w dobie koronawirusa na szczęście wciąż się pojawiają, i to w zróżnicowanych branżach. Pracodawcy idą z duchem czasu i aby jeszcze lepiej dotrzeć do potencjalnych kandydatów, a jednocześnie zapewnić bezpieczeństwo procesu rekrutacji, coraz częściej decydują się na zdalne rozmowy kwalifikacyjne – w formie online’owej telekonferencji lub rozmowy telefonicznej. Niezależnie jednak od tego, czy takie spotkanie ma miejsce w przestrzeni internetowej, czy biurowej, rekruterzy chętnie sięgają po pytania, które mogą im pokazać, jak potencjalny pracownik reaguje w sytuacji – bądź co bądź – kryzysowej.
| Jak wzmacniać odporność psychiczną, gdy panuje kryzys?
Czas pandemii pokazuje bowiem m.in. to, na ile jesteśmy gotowi na zmiany warunków pracy, jaką elastycznością się wykazujemy, czy łatwo uczymy się obsługi nowych mediów etc. Umiejętność zaadaptowania się do nowej sytuacji to cenna cecha, która znacznie podwyższa naszą wartość jako pracowników. Ogromnego znaczenia nabrało też pojęcie empatii – które dotychczas kojarzyliśmy bardziej z życiem prywatnym. Jednak teraz znaleźliśmy się w momencie, w którym dbanie o wzajemny stan psychiczny i emocjonalny – także współpracowników – wydaje się naszą wspólną społeczną powinnością. I właśnie te umiejętności wzięcia na siebie odpowiedzialności i odnajdywania się w trudnej sytuacji bywają obecnie sprawdzane podczas rozmów kwalifikacyjnych.
Rozmowa kwalifikacyjna w czasie pandemii – jakie pytania?
Oczywiście każda rozmowa kwalifikacyjna rządzi się własnymi prawami, ale wyraźnie widać pewną tendencję w kwestiach, jakie zaczęto poruszać na rekrutacjach podczas pandemii. Wbrew pozorom pytanie np. o to, jak się trzymasz w ostatnim czasie, może Cię nieco zaskoczyć czy wytrącić z równowagi – a wówczas górę może wziąć stres… i całe wyćwiczone opanowanie oraz pewność siebie mogą natychmiast z Ciebie ulecieć.
1. Jak się czujesz?
O ile w języku angielskim zagajenie: „How are you?” stanowi normalny początek konwencjonalnej pogawędki – także podczas rozmowy kwalifikacyjnej – o tyle w naszej kulturze takie pytania raczej nie są zadawane w sytuacji oficjalnej. A przynajmniej tak było dotychczas – bo w czasie przedłużającej się epidemii nie powinny nas wcale dziwić. „Jak się czujesz?”, „Jak się trzymasz?” – pytania o to mogą być papierkiem lakmusowym pozwalającym sprawdzić, jakie pierwsze reakcje budzi w Tobie kwestia aktualnej sytuacji i trudności związanych z życiem w naszej nowej normalności.
| Nowa normalność: jak pół roku pandemii wpłynęło na nasze życie zawodowe?
Nawet jeśli dużą część dnia spędzasz na kompulsywnym studiowaniu danych statystycznych o rozwoju koronawirusa w Polsce i na świecie, raczej nie takiej informacji będzie od Ciebie oczekiwał rekruter (z wyjątkiem tej sytuacji, gdy aplikujesz o pracę w instytucji badawczej monitorującej statystyki zachorowań). To nic złego, jeśli przyznasz, że niepokoi Cię sytuacja epidemiczna, bo chcesz, żeby świat wrócił już do równowagi.
Oczywiście nie ma też co nonszalancko udawać, że zupełnie nie wiesz, o co chodzi: „Koronawirus? A co to jest?”. Dobrze jest więc pokazać, że jesteś odpowiedzialnym człowiekiem, przestrzegasz zasad sanitarnych i nie tracisz zimnej krwi. Przedstaw siebie jako osobę, która stara się zaadaptować do nowej sytuacji i nadal potrafi dawać z siebie wszystko, co najlepsze. Może się okazać, że nowa praca nie zostawi zbyt wiele czasu na niepotrzebne kompulsywne przyzwyczajenia.
| Jak mądrze kierować ścieżką kariery?
Podkreśl też, jak wiele się obecnie uczysz, że starasz się elastycznie dostosować do pojawiających się przed Tobą wyzwań i nie zmarnować okazji, które przed Tobą stają – takich jak ta rozmowa kwalifikacyjna. Pokaż, że rozumiesz sytuację, ale nie dajesz się jej złamać. Lepiej skupić się na możliwościach, jakie daje dodatkowy wolny czas spędzony w domu. Pokaż, jak go wykorzystujesz lub planujesz to zrobić w najbliższej przyszłości.
2. Czy i jak pandemia wpłynęła na Twoje myślenie o swojej karierze zawodowej?
Nie ma co ukrywać: aktualna sytuacja w jakiś sposób wpłynęła na nasze myślenie o życiu – także tym zawodowym. Jeśli zostanie Ci zadane takie pytanie, warto podkreślić, jak udało Ci się dotychczas wykorzystać ten okres. Może zdecydowałeś się na jakieś dodatkowe szkolenia lub kursy? Odświeżyłeś język obcy, który nieco zapomniałeś? A może zacząłeś praktyki jogi czy technik relaksacyjnych, co pozwoliło Ci spokojniej przechodzić przez życiowe zawirowania? Opowiedz o tym rekruterowi, aby pokazać, że starasz się wykorzystać ten czas konstruktywnie i efektywnie – mając na względzie ciągłe poszerzanie swych możliwości rozwoju.
| Domówka z Pracuj.pl. Zadbaj o swój rozwój zawodowy i komfort psychiczny!
Jeżeli zdecydowałeś się na przebranżowienie lub je rozważasz – punkt dla Ciebie! Świadczy to o tym, że wykazujesz się elastycznością i nie boisz się wyzwań. W obecnej sytuacji każde podejmowane działanie – to krok do sukcesu. Postawa proaktywna przekłada się bowiem także na różne inne dziedziny życia zawodowego i jest niezwykle doceniana przez pracodawców.
3. Czy masz doświadczenie w pracy na home office? Jak długo widzisz siebie w trybie pracy zdalnej?
Część osób wykonuje oczywiście takie obowiązki zawodowe, które da się pełnić tylko w warunkach stacjonarnych. Inni pierwszy raz zyskali okazję pracy zdalnej, gdy wybuchła pandemia. Kolejna grupa miała na co dzień wybór, czy wykonywać swoje zadania na home office, czy w biurze, ale dopiero teraz ograniczyła swój tryb pracy tylko do tego jednego modelu. Niezależnie od tego, który z tych scenariuszy opisuje Twoją sytuację – jasno i szczerze opowiedz, jak wyglądają Twoje doświadczenia w tym względzie.
Jeśli nigdy nie pracowałeś zdalnie,, wyjaśnij, jakie są tego przyczyny, a jednocześnie podkreśl, że wiesz, z czym to się wiąże, i że jesteś otwarty na zmiany. A może home office to już istotnie Twój drugi dom? Opowiedz o tym, jak długo wykonywałeś obowiązki zdalnie i jakich przystosowań to od Ciebie wymagało. Jeżeli np. masz świadomość tego, że najlepszym rozwiązaniem dla Ciebie jest system hybrydowy – z możliwością wpadania do firmy od czasu do czasu – nie wahaj się również o tym wspomnieć.
4. Jak organizujesz swój czas na home office?
Tak, to właśnie ten moment, gdy możesz podkreślić, jak ważny jest dla Ciebie work-life balance! Opowiedz o tym, jaki masz plan na dzielenie czasu między zadania służbowe a inne obowiązki. Pokaż, że umiejętnie organizujesz plan dnia, tak aby zachować efektywność, a jednocześnie odpowiednio zadbać o swoje samopoczucie i stan emocjonalny. Jeśli dotychczas zorientowałeś się, że jakieś metody zarządzania czasem sprawdzają się szczególnie dobrze – powiedz o tym! Możesz też wspomnieć o narzędziach technologicznych, które pomagają Ci się zorganizować czy zadbać o podtrzymanie motywacji do pracy.
| Home office, kwarantanna domowa – jak pracować zdalnie i nie oszaleć?
5. Z jakimi narzędziami i metodami komunikacji zdalnej miałeś do czynienia i które z nich preferujesz?
Zacznijmy à rebours: nie miałeś do czynienia z żadnymi? Przede wszystkim: być może tylko tak Ci się wydaje. Jeśli bowiem znasz Skype’a czy Messengera – to już i tak coś. Pamiętaj o tym, że większość komunikatorów internetowych działa dość intuicyjnie, więc jeśli mniej więcej wiesz, jak je obsługiwać, na pewno uda Ci się dogadać.
Jeśli zaś masz już bogatsze doświadczenie z różnymi systemami komunikacji i organizacji pracy zdalnej – także takimi jak Slack, Asana czy Jira – opowiedz, które z nich poznałeś, jakie są w Twojej opinii ich mocne strony lub jakie niedoskonałości w nich dostrzegasz. Praca zdalna to swoisty trening samodyscypliny. Jeśli korzystałeś z narzędzi, które pomagały Ci w zarządzaniu zadaniami i czasem przerw, wyznaczaniu celów i priorytetów, koniecznie o tym wspomnij podczas rozmowy rekrutacyjnej. Dla przyszłego pracodawcy to istotny sygnał: część procesu wprowadzania Cię w obowiązki na nowym stanowisku ma już w razie czego z głowy!
6. Czy jest coś, czego nauczyłeś się o samym sobie w czasie pandemii?
Zbyt długi czas zastanawiania się nad odpowiedzią na to pytanie albo zdawkowe machnięcie ręką i skwitowanie: „Eeee, chyba niczego specjalnego…” sprawiają wrażenie, że w tej utrudnionej sytuacji utknąłeś w martwym punkcie. Dlatego przede wszystkim zastanów się, jakie Twoje nowe cechy czy umiejętności ujrzały nagle światło dzienne. Okazałeś się mistrzem organizacji swojego biura domowego? Wygospodarowałeś czas na cykl webinarów o rozwoju zawodowym, a może wziąłeś udział w online’owych targach pracy? Założyłeś specjalną grupę internetową dla współpracowników, żeby w przerwie wspólnie się zrelaksować i pogawędzić na tematy pozazawodowe?
| Jak radzić sobie z lękiem przed zmianą?
To wszystko ma znaczenie! Pamiętaj, że każdy sygnał tego, iż aktywnie próbujesz zaadaptować się do nowej sytuacji, znacznie polepsza Twój obraz w oczach pracodawcy. Doskonale sprawdza się tu powiedzenie: „Kto nie chce – szuka wymówek. Kto chce – szuka rozwiązań”. Pokaż więc, że dzięki poszukiwaniu rozwiązań udało Ci się nauczyć wielu nowych rzeczy!
Twoje pytania do pracodawcy zatrudniającego pracownika podczas pandemii
Odpowiedziałeś już na wszystkie pytania i rozmowa powoli zbliża się ku końcowi? Czas na Twój ruch! Pamiętaj, że Ty także masz prawo wypytać rekrutera o ważne dla Ciebie kwestie. Oprócz standardowych tematów poruszanych w takiej sytuacji możesz zapytać także o kwestie związane z bezpieczeństwem i komfortem pracy. Dowiedz się więc przede wszystkim, w jakim trybie miałbyś pracować: zdalnie, stacjonarnie, a może w modelu mieszanym? Jeśli konieczna jest Twoja obecność na miejscu w firmie, to jakie środki ochronne związane z epidemią zapewnia pracodawca? Jak wyglądają procedury, na wypadek gdyby pojawił się przypadek podejrzenia koronawirusa?
| Powrót do biura po lockdownie – co powinien Ci zapewnić pracodawca?
Jeśli masz pracować na home office, wypytaj np. o to, czy także onboarding będzie przebiegał zdalnie. Jakimi narzędziami komunikacji będziesz się posługiwać i na jakie ułatwienia ze strony pracodawcy możesz liczyć? Czy firma w jakiś sposób odciąża Twój budżet w związku z pracą z domu? Jak wygląda współpraca z zespołem zdalnym? Dowiedz się też więcej na temat tego, jak w obecnych czasach wygląda sytuacja firmy na rynku. Jakie są dla niej największe wyzwania związane ze stanem epidemicznym? Czy pracodawca był zmuszony zwalniać ludzi od momentu wybuchu pandemii? Czy obecnie pełną parą wznowił rekrutacje?
| Nowa praca w całości zdalnie. Jak zacząć?
Odpowiedzi na te pytania pozwolą Ci oszacować, czy dana firma wydaje się stabilnym miejscem zatrudnienia i czy warto związać z nią swoją przyszłość. Zyskanie stosunkowo dużej pewności co do swego źródła utrzymania ma bowiem niebagatelne znaczenie w tym pełnym zawirowań roku. Pokaż więc, że jesteś osobą, która aktywnie dostosowuje się do różnych sytuacji – nawet tych naprawdę trudnych. To właśnie Ciebie szukają pracodawcy w okresie pandemii!