- Kobiecość i męskość a stanowiska kierownicze
- Przeszkody na drodze do awansu
- Kobieta w roli menedżera – atuty i mocne strony
Mimo że współczynniki aktywności zawodowej kobiet i mężczyzn są zbliżone, przedstawicielki płci pięknej rzadziej piastują stanowiska kierownicze. Za taki stan rzeczy odpowiada nie tylko to, że panie częściej niż panowie korzystają z przerwy w pracy przeznaczonej na wychowanie dziecka. W drodze do sukcesu kobiety mierzą się również ze stereotypami i… z zaniżonym poczuciem własnej wartości, które utrudnia im dostrzeżenie własnego potencjału.
Męskie zasady gry
W 2017 r. Fundacja Liderek Biznesu i firma Kantar Millward Brown przeprowadziły badanie dotyczące sposobu postrzegania kobiet zajmujących ważne miejsca w hierarchii służbowej. Ponad 25% ankietowanych członków kadry zarządzającej uznało, że pracownicy woleliby, aby ich przełożonym był mężczyzna. Na kobietę postawiło zaledwie 6% uczestników badania. Zdaniem respondentów za taki stan rzeczy odpowiadają przede wszystkim: uwarunkowania kulturowe, stereotypy i specyfika branży. „Męski” charakter środowiska przedsiębiorców dostrzega także Malwina Faliszewska, która w książce „Sięgaj po więcej i rób karierę w zgodzie ze sobą” pisze: „(…) biznesem wciąż jeszcze rządzą reguły gry mężczyzn, firmowe kultury organizacyjne są bardzo męskie, w kulturze naszego kraju, jak również prawie na całym świecie funkcjonują stereotypy płciowe, silna jest presja społeczna, która każe kobietom zająć się wychowaniem potomstwa i dbaniem o dom”.
Sheryl Sandberg, COO w Facebook Inc., na konferencji TEDWomen 2010 stwierdziła, że przewaga mężczyzn na kierowniczych stanowiskach wynika z tego, że panie… nie doceniają własnego potencjału:
Jeśli przetestujesz mężczyzn i kobiety i zadasz pytania podlegające obiektywnym kryteriom, jak GPA, mężczyźni lekko się przecenią, a kobiety lekko nie docenią. (…) Co ważniejsze, mężczyźni przypisują sukcesy sobie, a kobiety - czynnikom zewnętrznym.
I matka, i kierowniczka – jak spełniać się w kilku rolach?
W trakcie przemówienia na konferencji TEDWomen 2010 Sandberg poruszyła również temat macierzyństwa, mówiąc o tym, że samo planowanie dziecka powoduje, że pracownice często wycofują się z życia zawodowego, unikają włączania się w nowe projekty i nie podejmują wyzwań. To sprawia, że nie awansują i nie wypełniają ciekawych zadań. Bizneswoman, która realizuje się także jako mama, zachęca do tego, by angażować się zarówno w życie rodzinne, jak i zawodowe. Radzi, by niezależnie od tego, czy i kiedy planuje się urlop macierzyński, do samego końca dawać z siebie wszystko i rozwijać się. Sandberg uważa, że tylko wtedy, gdy praca wydaje nam się atrakcyjna, mamy ochotę wrócić do niej po urlopie macierzyńskim.
Jak połączyć pracę i rodzicielstwo? Ucz się od najlepszych
W zgodzie z samą sobą, bez ulegania presji
Dobry szef to ktoś zdecydowany, konkretny, asertywny i odważny. Takie atrybuty często przypisuje się mężczyznom. Kobiety, które nie przejawiają cech androgynicznych (zarówno kobiecych, jak i męskich), mogą mieć trudności z funkcjonowaniem w zmaskulinizowanej kadrze zarządzającej. Jak pisze Malwina Faliszewska:
„W męskim świecie liczy się bycie samcem alfa, bycie najlepszym. Władza jest synonimem prestiżu. Mężczyźni pragną rządzić, być na szczycie, rywalizować. Komunikują się bardzo bezpośrednio, choćby miało to kogoś zranić. Na uczucia i emocje w biznesie nie ma miejsca. Trzeba grać twardo, konkretnie, dynamicznie”.
Czy to oznacza, że kobieta musi przyjąć „typowo męski” sposób działania, aby osiągnąć sukces zawodowy? Czy powinna demonstrować swoją siłę i brawurowo przeć do przodu, włączając się do rywalizacji? W książce „Sięgaj po więcej…” Malwina Faliszewska zwraca uwagę, że przyjęcie takiego modus operandi może pociągać za sobą wysokie koszty:
„O ile bardziej skuteczne mogłyby być kobiety w swoim naturalnym stylu działania skierowanym więcej na współpracę, a mniej na rywalizację, gdyby nie traciły energii na nieustanne dostosowywanie się do męskich wzorców! Nie bez powodu mamy tak wiele nieprzychylnych opinii o kobietach na wysokich pozycjach, gdyż w większości doszły na szczyt, zachowując się po męsku. To oznaczało wielokrotne postępowanie wbrew sobie, zaciskanie zębów i działanie mimo poczucia niespójności z samą sobą”.
Wrażliwość i współpraca – kobiece atuty
W książce „Sięgaj po więcej…” autorka proponuje inne rozwiązanie, bardziej zgodne z kobiecą naturą. Radzi kobietom, by nauczyły się doceniać własne atuty:
„Pozostań kobietą, działaj jak prawdziwa kobieta, bez sztucznych ograniczeń narzuconych przez stereotypy i kulturę. Jako kobieta pewnie będziesz często bardziej empatyczna i wrażliwa na innych – to jest wspaniałe i nie powinnaś się tego pozbywać. To jest Twoja wartość”.
Kobiecość, często związana z wysokim ilorazem inteligencji emocjonalnej, otwartością, empatią i elastycznością, może okazać się atutem w biznesie. Ważne, by doceniać swoją wartość i znaleźć własne miejsce na rynku pracy. Dobrze jest jednak uświadomić sobie, że nie każda osoba – niezależnie od płci – posiada odpowiednie predyspozycje lub potrzebę zajmowania kierowniczych stanowisk. Warto kierować swoją karierą w taki sposób, by zawsze działać w zgodzie ze sobą.