Kobiety, które chcą być aktywne zawodowo, a oprócz tego są mamami, stają przed rozmaitymi wyzwaniami. Wiele z nich codziennie dokonuje trudnych wyborów między rozwojem osobistym a życiem rodzinnym. Jednak matki Polki pracujące nie poddają się i próbują godzić te dwie ważne role w ich życiu. Jak im to wychodzi? Sprawdź to w tekście!
Co znajdziesz w artykule?
• Matka Polka – stereotyp, który… prawie odszedł do lamusa!
• Pracująca mama – co ją wyróżnia i czego się obawia na rynku pracy?
• Jak matka Polka pracowniczka radzi sobie z domowymi obowiązkami i wyzwaniami w firmie?
• Jak można wspierać matki Polki pracujące?
• O czym powinna pamiętać pracująca mama?
| Matki, jesteście ekspertkami od własnego życia!
Matka Polka – stereotyp, który… prawie odszedł do lamusa!
Świat się zmienia, a wraz z nim utarte wzorce społeczne i stereotypy zaczynają ewoluować i dopasowywać się do nowej rzeczywistości. Tak też się stało z archetypem matki Polki, która jeszcze do niedawna była z dzieckiem w domu, a do jej głównych obowiązków należało wychowanie szkraba i zadbanie o domowe ognisko. Aktualne dane GUS jasno pokazują, że gotowość Polek do rodzenia dzieci jest dzisiaj o wiele niższa niż w latach ubiegłych¹. To tylko potwierdza zmiany kulturowe w ostatnich czasach, które sprawiły, że kobiety zaczęły odchodzić od znanego wzorca matki Polki. A gdy zdecydują się na potomstwo, wolą wcielić się w rolę matki Polki pracowniczki. Co to oznacza?
Choć najczęściej to na kobietach spoczywa obowiązek wychowania dzieci w ich początkowych latach życia, świeżo upieczone mamy nie rezygnują z siebie. Bycie matką w dzisiejszym rozumowaniu nie przekreśla szans na realizowanie własnych pasji czy zawodowych ambicji i kroczenie ścieżką rozwoju. Macierzyństwo niejednokrotnie przerywa karierę świeżo upieczonej mamie, ale ostatecznie nie przekreśla ono planów na kontynuowanie pracy zawodowej po urlopie macierzyńskim i rodzicielskim.
Mamy chcą wracać do pracy, robią to i dodatkowo biorą na swoje barki domowe obowiązki, które sprytnie przeplatają z kalendarzem spotkań biznesowych. Jednak nie każdej mamie jest łatwo pogodzić życie rodzinne z firmowym. Wciąż dla wielu kobiet rola mamy i powrót na rynek pracy wiąże się z dużym obciążeniem psychicznym oraz sporym wyzwaniem logistycznym, dlatego w ogólnym ujęciu to kobiety ponoszą większe koszty bycia rodzicem niż mężczyźni. Chcą jednak zawalczyć o siebie, dlatego podejmują wyzwania, z którymi przychodzi im się zmierzyć w domu i w pracy.
| 4 sposoby, jak pogodzić pracę z życiem rodzinnym
Pracująca mama – co ją wyróżnia i czego się obawia na rynku pracy?
Mama na etacie to w wielu przypadkach kobieta wielozadaniowa, która ma podzielną uwagę. Jej multitasking wynika z tego, że musi być perfekcyjnie zorganizowana, bo tego wymaga od niej rzeczywistość i lista obowiązków do wypełnienia. Mama-pracownik z takim samym zaangażowaniem wykonuje powierzone jej zadania i bierze za nie odpowiedzialność. Oprócz tego matka Polka pracująca potrafi radzić sobie ze stresem w sytuacjach podbramkowych, świetnie zarządza czasem, planuje i ustala priorytety. Jest też kreatywna i ma niezliczone pokłady empatii, cierpliwości oraz nieszablonowych rozwiązań, a jej inteligencja emocjonalna jest doskonale rozwinięta.
Niestety kobiety często zapominają o swoich supermocach. Niejednokrotnie im dłużej trwa ich urlop związany z opieką nad dzieckiem, tym powstaje u nich większa obawa, że nie poradzą sobie na rynku pracy, który stale ewoluuje. Mamy boją się, że miesiące spędzone w domu z dzieckiem mogą być dla nich czasem przestoju, który inni współpracownicy wykorzystają na rozwój, zdobywanie nowych kompetencji i poszerzanie doświadczenia. Pracowniczki, które zostały mamami, martwią się, że jak wrócą do firmy, będą musiały nadrobić zaległości, aby nie odstawać od reszty zespołu, co może być stresujące, trudne i nie do zrealizowania, przez co będą czuły się wykluczone.
| Czego uczy macierzyństwo, czyli powrót mamy do pracy
Jak matka Polka pracowniczka radzi sobie z domowymi obowiązkami i wyzwaniami w firmie?
Ciekawym zjawiskiem jest to, że możliwości i potrzeby zawodowe wielu kobiet zmieniają się, gdy zostają mamami. Niejednokrotnie macierzyństwo sprawia, że powrót do pracy organizują na własnych zasadach. Jedne próbują swoich sił jako freelancerki albo zakładają własną działalność, aby uniknąć sztywnych ram narzuconych im przez etat, ewentualnych nadgodzin czy dodatkowego stresu związanego z życiem w korporacji. Inne szukają tymczasowych rozwiązań – np. przechodzą na pół etatu, dopóki dziecko nie będzie bardziej samodzielne.
Nie brakuje też takich kobiet, które tęsknią za tym, aby móc się realizować na innych polach niż tylko macierzyństwo, potrzebują powiewu świeżości i zmiany otoczenia, dlatego wracają do obowiązków służbowych najszybciej jak to możliwe. W takiej sytuacji starają się z ojcem dziecka zorganizować szkrabowi opiekę, wspólnie szukają niani dla malucha albo proszą o pomoc np. babcię pociechy.
Mamy pracujące mają swój plan dnia, zupełnie inne profesje, różne wyzwania i obowiązki, jednak finalnie wiele je ze sobą łączy. Każda szuka balansu między zapewnieniem dziecku i rodzinie należytej uwagi a wykonywaniem obowiązków służbowych i własnym spełnieniem zawodowym. Pogodzenie tych sfer bywa czasami trudne, jednak nie jest niemożliwe, dlatego życie matki Polki pracowniczki w ogromnej mierze zależy nie tylko od niej samej, ale i jej najbliższych czy nawet od samego pracodawcy.
Jak można wspierać matki Polki pracujące?
Niestety na rynku pracy wciąż można spotkać się ze stereotypowymi przekonaniami, że matka-pracownik to kłopot – gdy wróci do pracy, będzie bardziej skupiona na rodzinie niż na obowiązkach służbowych i życiu firmy, a gdy np. zachoruje jej dziecko, na pewno nie będzie dyspozycyjna... Właśnie w taki sposób nad głowami matek Polek pracowniczek budowany jest „szklany sufit”, a niewiara we własne siły czy strach przed stagnacją zawodową udzielają się samym kobietom, przez co wiele z nich odkłada macierzyństwo na potem. Dlatego niezwykle ważnymi aspektami dla kobiety, która chce wrócić na rynek pracy, są wsparcie i akceptacja osób z jej najbliższego kręgu. Ich zadaniem jest odciążenie mamy-pracownika i przejęcie części domowych obowiązków, co umożliwi nieco spokojniejszy powrót do firmy.
Ze strony pracodawców nieocenione będzie zagwarantowanie matkom Polkom pracującym możliwości połączenia życia zawodowego z rodzinnym, aby miały poczucie bezpieczeństwa, czuły się zrozumiane i dowartościowane. Wykonywanie obowiązków służbowych w niepełnym wymiarze godzin, elastyczny czas pracy albo home office to pożądane rozwiązania. Pracodawcy powinni także próbować odczarować stereotypy płciowe i pokazywać mamom-pracowniczkom, że macierzyństwo nie stoi w sprzeczności z rozwojem zawodowym. Wartościowym rozwiązaniem jest zorganizowanie żłobka czy przedszkola przy miejscu pracy oraz dopingowanie ojców-pracowników w korzystaniu z urlopu rodzicielskiego, który im przysługuje.
Warto też wspomnieć o unijnej dyrektywie work-life balance, która ma wspierać rodziców w łączeniu obowiązków rodzinnych i zawodowych. Portal Pracuj.pl przeprowadził nawet badanie² dotyczące nowych regulacji na grupie 1404 pracujących rodziców dzieci do 10. roku życia. W raporcie czytamy, że narodziny dziecka to dla rodziców szczęśliwy czas, jednak nie brakuje w nim zawodowych i ambicjonalnych dylematów wśród mam. Ze wspomnianego badania wynika, że większość matek nie wycofuje się z rynku pracy po zakończeniu urlopu związanego z wychowaniem dziecka. Mamy nie chcą być jednak samowystarczalne – oczekują pomocy ze strony swoich partnerów, bliskich i pracodawców, aby mogły realizować swoje ambicje i zawodowe plany.
| Jestem ojcem, idę na urlop rodzicielski
O czym powinna pamiętać pracująca mama?
Każda kobieta, która po porodzie i dłuższym urlopie ponownie wkracza na rynek pracy, powinna przede wszystkim pamiętać o tym, że szczęśliwa mama to szczęśliwe dziecko. Dlatego najlepiej wracać do obowiązków służbowych we własnym tempie, na własnych warunkach i bez presji otoczenia. Ważne jest też to, aby poszukać rozwiązań, które będą złotym środkiem dla wszystkich – zapewnią komfort psychiczny zarówno mamie, jak i maluchowi, a także zadowolą pracodawcę.
Matka Polka pracująca powinna pamiętać o tym, aby odróżniać rzeczy ważne od tych mniej ważnych. Nie można być równocześnie matką idealną i pracownikiem miesiąca. Czasami trzeba poprosić o pomoc bliskie osoby i porzucić perfekcjonizm. Istotnym aspektem jest również to, aby nie rezygnować z planów zawodowych i własnych ambicji. Dlatego warto wyznaczać sobie kolejne cele i stopniowo je realizować – nawet podczas trwającego jeszcze urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Z pewnością pozwoli to później z łatwością odnaleźć się matce Polce pracującej w interesującej ją branży.
| Zmiana branży po urlopie macierzyńskim? To możliwe!
¹ Urodzenia w Polsce – Polki rodzą najmniej w historii. Online: https://obserwatorgospodarczy.pl/2023/02/08/urodzenia-w-polsce-polki-rodza-najmniej-w-historii-wykres/. Dostęp: 03.04.2023.
² Matka Polka pracująca i jej wyzwania. Opinie rodziców: Online: https://media.pracuj.pl/232258-matka-polka-pracujaca-i-jej-wyzwania-opinie-rodzicow. Dostęp: 03.04.2023.