To, jak wygląda rynek pracy, zależy w znacznej mierze od osób, które poszukują na nim swojego miejsca. Pracownicy, niezależnie od wieku, cenią sobie wysokie zarobki oraz inne formy gratyfikacji, na przykład podwyżkę i awans. Pokolenie Z świetnie odnajduje się w zmieniających się realiach, pokolenie Y pracuje między innymi po to, by regularnie otrzymywać podwyżki, a pokolenie X ceni sobie work-life balance. Świadomość własnych oczekiwań pomaga w znalezieniu pracy, która będzie dla nas nie tylko rozwijająca, ale i satysfakcjonująca.
Różne generacje na rynku pracy
Na nasze nastawienie do pracy i oczekiwania wobec firmy wpływają różne czynniki, takie jak czasy, w których dorastamy, czy nasz wiek oraz etap rozwoju zawodowego. Te różnice sprawiają, że na rynku pracy funkcjonuje kilka generacji:
- Pokolenie X (wiek: 40-55 lat)
Przedstawiciele pokolenia X są nastawieni przede wszystkim na atrakcyjne zarobki, które stawiają na szczycie priorytetów, stabilność i bezpieczeństwo. Osoby te rozpoczynały karierę zawodową po 1989 r., w realiach wolnorynkowych.
- Pokolenie Y (wiek: 25-39 lat)
Do pokolenia Y należą osoby młode, ale z kilkuletnim doświadczeniem zawodowym. W tej grupie znaczenie kariery zawodowej jest często mniejsze niż pasje realizowane w życiu prywatnym.
- Pokolenie Z (wiek: 18-24 lata)
Przedstawiciele pokolenia Z wkraczają na rynek pracy. Posiadają niewielkie doświadczenie, ale wykazują się elastycznością. Mają dużą świadomość zmian, jakie obecnie zachodzą na rynku pracy i dość dobrze się do nich przystosowują.
Takie wnioski płyną z raportu Pracuj.pl „Generacja dobrej kariery. Pokolenia o pracy w Polsce”.
Pokolenia Y, X, Z na rynku pracy – czym się różnią?
Potrzeby pracowników różnych generacji
W sierpniu 2019 r. firma badawcza ARC Rynek i Opinia na zlecenie Pracuj.pl przeprowadziła badanie „Rozwój w pracy”. Wzięło w nim udział 1500 osób, które wypełniły formularz internetowy. Z analizy ankiet wynika, że wartości wysoko oceniane przez polskich pracowników to:
- Atrakcyjne płace
Choć pieniądze to nie wszystko, kwestie finansowe mają ogromne znaczenie dla przedstawicieli każdej generacji. 70% osób z pokolenia X i Z oraz 67% osób z generacji Y uznało je za bardzo ważny aspekt zatrudnienia.
- Przyjazna atmosfera
Równie istotną kwestię stanowi nastrój panujący w miejscu pracy. 67% przedstawicieli Z i 66% przedstawicieli generacji X stwierdziło, że atmosfera to jeden z kluczowych aspektów pracy. Okazał się on nieco mniej ważny dla osób z pokolenia Y (61%).
Praca w dobrej atmosferze, jak to zrobić?
- Stabilność i bezpieczeństwo zatrudnienia
Jasna i przewidywalna sytuacja zawodowa także wpływa na samopoczucie pracowników. Z wiekiem zaczyna odgrywać coraz istotniejszą rolę. Poszukuje jej ponad połowa osób (53%) z pokolenia X oraz odpowiednio 42% i 34% z generacji Y i Z.
- Bliskość miejsca pracy i/lub dogodny dojazd
Dłużąca się droga do pracy może frustrować. Korki czy niewystarczająca liczba połączeń kolejowych / autobusowych to źródło niepotrzebnego stresu i frustracji. Do takiego poglądu przychylają się zwłaszcza najmłodsi pracownicy z pokolenia Z (44%), którzy cenią sobie wygodę. Kwestie komunikacyjne są istotne także dla wielu przedstawicieli generacji X (41%) i Y (37%).
- Pochwały i większa samodzielność
Dobre słowo i możliwość samodzielnego podejmowania decyzji również wpływają na poziom satysfakcji pracowników, zwłaszcza z pokoleń Z (32%) oraz X (31%). Przedstawiciele generacji Y także oceniają je dość wysoko (27%).
- Podwyżka, premia, awans
Pracownicy przykładają wagę również do innych form nagradzania. Niezależnie od wieku zatrudnieni potrafią docenić podwyżkę (90%), premię (86%) czy awans na wyższe stanowisko (82%).
Jak pracodawcy motywują pracowników?
- Dobre relacje z przełożonym
Okazuje się, że dobry kontakt z szefem również wywiera wpływ na samopoczucie pracowników. Ten aspekt ma spore znaczenie dla części przedstawicieli generacji X (32%), Z (30%) i Y (26%).
Wraz z wiekiem i w miarę zdobywania kolejnych doświadczeń zawodowych zmieniają się nasze potrzeby. To sprawia, że modyfikacjom podlega też rynek pracy – wspólny dla wszystkich pracowników. Aby zrozumieć rzeczywistość, w jakiej działamy, dobrze jest poznać perspektywy innych grup zawodowych.